- Bilge Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi
- Vol: 7 Issue: 1
- CÜMLE UNSURLARI TAHLİLİNE YENİ BİR BAKIŞ
CÜMLE UNSURLARI TAHLİLİNE YENİ BİR BAKIŞ
Authors : Eda Eyi
Pages : 54-62
Doi:10.47257/busad.1299008
View : 67 | Download : 50
Publication Date : 2023-07-31
Article Type : Research Article
Abstract :Cümle unsurlarının tespit ve tahlil edilmesi, genellikle basit cümle yapısına bağlı olarak yapılmıştır. Bundan dolayı hem basit ve birleşik cümle ayrımında hem de ögelerin doğru bir şekilde ayrılmasında birtakım problemler yaşanmıştır. Oysa cümle unsurlarının doğru bir biçimde tasnif ve tahlil edilmesi için birleşik cümle yapısı, basit cümle yapısından ayrı tutularak hem yüzey hem de derin yapıda incelenmelidir. Bu çalışmada, hem basit hem de birleşik cümle yapısı, söz dizimsel olarak belirtilmiş ve ögelerin bağlamsal ve şekilsel olarak bağlanma biçimleri gösterilmiştir. Birleşik cümle, genel olarak içinde birden fazla yargının bulunduğu cümle olarak bilinmektedir. Yan cümlenin yargısı birden fazla olabilirken; ana cümlede tek bir yargı bulunmakta ve yan cümleye eklenen fiilimsi ekleri, bu yargıları özne ya da tümleç göreviyle ana cümleye bağlamaktadır. Bundan dolayı yan cümlenin yargısı da ana cümlenin yargısına bağlanabilecek cümle unsurunu taşımakta bu unsurlar yan cümleye bağlandıktan sonra ana cümleye bağlanmaktadır. Bu çalışmada, yan cümlenin yargısının göz önünde bulundurulması gerekliliği belirtilmiştir.Keywords : tahlil, tasnif, basit-birleşik cümle yapısı, ana-yan cümle