- Bilecik Şeyh Edebali Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi
- Vol: 4 Issue: 2
- II. Meşrutiyet Döneminde Eşraf Ve Köylü İlişkisi Üzerine Örnek Bir Olay: Çayırhan Köylüleri İle Hilm...
II. Meşrutiyet Döneminde Eşraf Ve Köylü İlişkisi Üzerine Örnek Bir Olay: Çayırhan Köylüleri İle Hilmi Bey Arasındaki Arazi Anlaşmazlığı
Authors : Ercimet Sariay
Pages : 602-610
Doi:10.33905/bseusbed.622860
View : 12 | Download : 10
Publication Date : 2019-12-31
Article Type : Research
Abstract :Osmanlı Devleti’nin Avrupa kapitalizmine kısmen de olsa eklemlendiği XIX. yüzyılın ortaları ile XX. yüzyılın başlarında, üretim ilişkileri ve toprak mülkiyeti konusunda, köklü denebilecek bir takım değişiklikler meydana gelmiştir. Özellikle, II. Meşrutiyet döneminde siyasal iktidara hâkim olan İttihat ve Terakki, iktisaden zor şartlar altında ezilen toplumsal grupların desteğine ihtiyaç duymuş, topraksız veya az topraklı köylüye toprak verilmesi, ucuz kredi temini gibi konularda bazı adımlar atmıştır. Ancak iyi niyetle atılan bu adımlar, özellikle kırsal kesimde gelir ve mülkiyet dağılımındaki adaletsizliği tam olarak giderememiştir. Öte yandan İttihat ve Terakki, savaş ortamda, yabancı sermayeli tarım şirketlerini tarım ve ticaret hayatının dışına itmeyi amaçlamıştır. Ancak bu süreçte, ülkede birçok harp zengini doğmuş, fakir durumda olan halk ve köylü daha da yoksullaşmıştır. Neticede bu durum, köylünün sosyal ve ekonomik durumunu düzeltmenin aksine, zengin ve büyük çiftliklere sahip bir sınıfı ortaya çıkarmış, tarımsal gelir dağılımındaki denge biraz daha bozulmuş, arazi ve mülkiyet konusundaki anlaşmazlıklar artmıştır. Bu çalışmada, ekonomik ve sosyal bir mesele olarak toprak mülkiyeti konusunda, Çayırhan köyü ahalisi ile eşraftan Hilmi Efendi arasında yaşanan arazi-mera anlaşmazlığı üzerinde durulmuş, bu konuda, merkezi ve yerel yönetimin Hilmi Efendi ile köylüye karşı tutumları değerlendirilmiştir. Çalışmada, konuyla ilgili arşiv belgeleri ilk elden kaynak olarak kullanılmıştır. Bunun yanı sıra Tanin Gazetesi muhabiri Ahmet Şerif Bey’in mektuplarının yer aldığı Anadolu’da Tanin isimli Osmanlı Türkçesiyle yazılmış kitaptan ve bazı araştırma eserlerinden yararlanılmıştır.Keywords : Çayırhan Köyü, Çayırhan Ahalisi, Hilmi Efendi, Arazi, Mülkiyet.