OSMANLI’DA KADIN VE SPOR (OSMANLI KADIN BASINI IŞIĞINDA)
Authors : Hatice Akin Zorba
Pages : 281-304
Doi:10.33431/belgi.1030977
View : 10 | Download : 3
Publication Date : 2022-01-01
Article Type : Research
Abstract :Osmanlı Devleti’nde uzun bir sürece yayılmış olan modernleşme hareketi Tanzimat’ın ilanı ile hız kazanarak askeri, hukuki, idari, eğitim gibi pek çok alana sirayet etmiştir. Bu gelişim kadınların hayatını da etkilemiş evlilik, miras hukuku, eğitim gibi çeşitli alanlarda sahip oldukları haklar olumlu yönde değiştirilmiştir. Yaşanan toplumsal değişime ve Avrupa’daki gelişmelere paralel olarak kadının toplumdaki konumu, hakları, eğitimi gibi konular Tanzimat aydınları tarafından edebi eserlerde ve dönemin gazetelerinde kaleme aldıkları makalelerle eleştirilmeye ve sorgulanmaya başlamıştır. Osmanlı kadınlarının durumunun bu şekilde gündeme getirilmesi ve basında kadınların yer bulması, kadınlara yönelik dergilerin çıkarılmasının önünü açmıştır. İlk defa 1868’de başlayan kadın basını hızlı bir gelişme seyretmiş, kadın gazetelerinin sayısı özellikle II. Meşrutiyet’ten giderek artmıştır. Son derece zengin bir içeriğe sahip olan kadın gazeteleri, hak ve özgürlük mücadelesinde kadınların görünürlüğünü arttırırken, kadınların kültürel ve kişisel gelişimlerine de hizmet etmiştir. Sosyal hayat, eğitim, hukuk, iş hayatı gibi çeşitli alanlarda hak arayışının yanı sıra aile, evlilik, kadın-erkek ilişkileri, çocuk eğitimi, giyim, spor, moda, ev idaresi gibi birçok farklı konuda yazılara, Avrupa’daki hemcinslerinin hayatına, iç ve dış gelişmelere dair haberlere yer verilmiştir. Bu çalışmada Osmanlı kadın basınında yer alan spora dair yazılar incelenerek, kadınların sporla ilişkisi, spor algısı, farkındalığı, sporun hangi yönlerden ele alındığı ortaya konulmaya çalışılmıştır. Konu değerlendirilirken yayım hayatına Osmanlı Devleti zamanında başlayan dergi ve gazeteler dikkate alınmıştır. Osmanlı kadın basınında yer alan yazıların tespiti için Kadın Eserleri Kütüphanesi ve Bilgi Merkezi Vakfı tarafından yayımlanan İstanbul Kütüphanelerindeki Eski Harfli Türkçe Kadın Dergileri Bibliyografyası (1869-1927)’ndan yararlanılmıştır. Ayrıca Osmanlı basınında kadın ve spora dair kaleme alınan bazı yazılara da yer verilmiştir.Keywords : Osmanlı Devleti, Kadın, Basın, Spor