- Belgi Dergisi
- Issue: 22
- CUMHURİYETİN İLK DÖNEMİNDE GELENEKSEL BİR ÜRÜN: KASTAMONU KENDİRİNİN (KENEVİR) TARİHSEL GELİŞİMİ (19...
CUMHURİYETİN İLK DÖNEMİNDE GELENEKSEL BİR ÜRÜN: KASTAMONU KENDİRİNİN (KENEVİR) TARİHSEL GELİŞİMİ (1923-1950)
Authors : Okan Ceylan
Pages : 195-218
Doi:10.33431/belgi.886054
View : 7 | Download : 3
Publication Date : 2021-07-01
Article Type : Research
Abstract :Kendir, lif bitkileri, endüstri bitkileri ve tıbbi aromatik bitkileri gurubundadır. Kastamonu, Cumhuriyetin ilk yıllarında Türkiye’de en çok kendir üretimin olduğu ildir. Kastamonu ilinin coğrafi şartları kendir üretimi için oldukça uygundur. Ancak, 1950 yılına kadar Kastamonu’da kendirin ekiminden hasadına ve işlenmesine kadar oldukça iptidai bir üretim tarzı vardı. Kastamonu’daki tarımın ilkel ve geleneksel özelliklerinden dolayı kendir üretim potansiyeli düşük düzeydi. Kastamonu’da kendir küçük aile işletmeleri tarafından hane halkının ortak emeği ile üretilen bir tarım ürünüdür. Ancak bu ürün geleneksel köy sanatı olmaktan ve el dokuma tezgahlarında dokunmaktan öte gidememiştir. Bu yüzden kendir katma değerli bir üretimden mahrum kalmıştır. Kastamonu’da üretilen kendirin pazar yeri Kastamonu, Germeç ve Taşköprü’dür. Kastamonu kendir lifi çok kaliteliydi ancak, bölge halkının yetersiz sermayesi ve nakliyat sıkıntıları bulunmaktaydı. Bu durum kendir üretiminin ve kendirin işlenmesinin modern tekniklerle yapılmasını engellemiştir. Taşköprü Kendir Sanayi devletçilik politikaları kapsamında kendir ürünlerinin üretimi açısından önemli bir girişimcilik olsa da fabrika uzun ömürlü olmamıştır. Hatta bu çalışma Kastamonu ilindeki kendir tarımı özelinde ve kendirin endüstrileşme sürecinde Türkiye’nin siyasi, iktisadi ve toplumsal yapısını da göstermektedir. Bir diğer ifade ile, bu çalışma 1930’larda Türkiye’nin kırsal alanlarını, toplumu ve sanayileşme dinamiklerini incelemektedir. Ancak bu çalışma Hint Kenevirini ele almadığı için bu çalışmada esrar kullanımı veya uyuşturucu bağımlığı hakkında bilgi yoktur.Keywords : Kastamonu, Taşköprü, Kendir, Lif Bitkileri