1950 SEÇİMLERİNDE CHP PROPAGANDA KOMİTELERİ
Authors : Murat Kiliç
Pages : 211-232
Doi:10.33431/belgi.836541
View : 11 | Download : 3
Publication Date : 2021-01-01
Article Type : Research
Abstract :Türk Demokrasi Tarihinde 1945’te çok partili hayata geçiş ve 1946’da ilk serbest seçimlerin yapılması kadar önemli bir tarihi olay ve kırılma noktası da 1950 seçimleridir. Nitekim bu seçimlerde CHP, yirmi yedi yıldır elinde tuttuğu iktidarı, DP’ye devretmiştir. Oysa seçimler öncesinde CHP, iktidarını sürdüreceğine dair güçlü bir inanca sahiptir. Üstelik daha önce hiç bir seçimde uygulamadığı bir yöntem ile seçimlere hazırlanmıştır. Teşkilatı bünyesinde sadece seçim işleri ve propaganda faaliyetlerini yürütecek bir yapı olan Propaganda Komitelerini tesis etmiştir. Propaganda Komiteleri, merkez ve taşra olmak üzere ikili bir yapıdan oluşmaktadır. Merkezde, komitelerin koordinasyonu ve yönetiminden sorumlu olan CHP Genel İdare Kurulu Propaganda ve Yayın Bürosu bulunmaktadır. Taşrada ise il ve ilçelerde CHP teşkilatlarından ayrı birer Propaganda komitesi kurulmuştur. Komitelerin temel görevi, merkezden gönderilen talimatlar doğrultusunda bulundukları yerlerde CHP propagandası yapmak ve seçimlere hazırlanmaktır. Üç ila beş kişiden oluşan komiteler, CHP il ve ilçe teşkilatları üyeleri arasından yahut dışından seçilecektir. Üyelerin girişken, halk arasında serbest konuşabilen ve halkın sevgisini kazanmış kişiler olmasına dikkat edilmiştir. Bulundukları bölgelere göre yapıları ve sayıları farklılık arz etmekle birlikte komitelerin toplumun her kesimine hitap etmesi istenmiştir. Komitelerin kurulmasının ardından propaganda faaliyetleri sırasında kullanılması için merkezden hazırlanan broşür, afiş, el ilanı gibi malzemeleri gönderilmiştir. Bu malzemelerde CHP’nin iktidarda bulunduğu yirmi yedi yıllık süre içerisinde iktisat, sanayi, ziraat, eğitim, sağlık, ulaşım alanında neler yaptığına yer verilmiştir. Komiteler, il, ilçe, kasaba ve köylerde düzenledikleri ziyaret ve toplantılar ile seçmene bu bilgileri aktarmış ve malzemelerin dağıtımın gerçekleştirmiştir. Genel İdare Kurulu Propaganda ve Yayın Bürosu, komitelerin bu faaliyetleri hakkında haftalık raporlar istemiş ve bu raporlar doğrultusunda propaganda faaliyetlerini, şekillendirmiştir. Bu çalışmada ağırlıklı olarak arşiv belgeleri ışığında Propaganda Komitelerinin teşkili, yapısı ve faaliyetleri ele alınmıştır.Keywords : CHP, 1950 Seçimleri, Propaganda, Porpaganda Komiteleri