- Belgi Dergisi
- Vol: 2 Issue: 19
- İNÖNÜ DÖNEMİ’NDE TÜRKİYE’DE PAMUK ÜRETİMİ VE PAMUK POLİTİKASI (1938-1950)
İNÖNÜ DÖNEMİ’NDE TÜRKİYE’DE PAMUK ÜRETİMİ VE PAMUK POLİTİKASI (1938-1950)
Authors : Nadir Yurtoğlu
Pages : 1830-1858
Doi:10.33431/belgi.609152
View : 7 | Download : 2
Publication Date : 2020-01-01
Article Type : Research
Abstract :İsmet İnönü’nün Cumhurbaşkanı olduğu 11 Kasım 1938’den Demokrat Parti’nin iktidara geldiği 14 Mayıs 1950’e kadar Türkiye’de pamuk üretimi ve politikasıyla bunun ekonomiye olan yansımaları makalenin konusunu teşkil etmektedir. Çalışma, İnönü Dönemi’nde pamuk üretimi; pamuk tohumu ıslahı; pamuk ticareti; pamukla ilgili ulusal ve uluslararası düzeyde gerçekleştirilen kongre ve toplantılar; pamuk alanında şirketleşme ve kooperatifleşme yönünde yapılan faaliyetler ile sınırlandırılarak beş dönem dâhilinde ele alınmıştır. İnönü Dönemi’nde pamuk üretimi ve politikasının ekonomiye olan yansımaları sayısal veriler ışığında değerlendirilmiştir. Çalışmanın kaynak materyalini, Başkanlık Cumhuriyet Arşivi Belgeleri, resmi yayınlardan; Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) Zabıt Ceridesi, kanunlar ve tutanak dergileri, Türkiye Cumhuriyeti Resmi Gazetesi, istatistik yıllıkları ve dönemin süreli yayınları arasında bulunan ekonomi dergilerinin makaleleri oluşturmaktadır. Konu incelenirken, dönemin Türkiye’si ile dünyanın pamuk yetiştiriciliği alanında yaşanan gelişmeleri göz önüne getirilerek gerekli değerlendirilmelerde bulunulmuştur. Çalışmadan elde edilen sonuçlar şunlardır: İnönü’nün Cumhurbaşkanı olmasından sonra Türk çiftçisinin pamuk tarım tekniğini geliştirmek amacıyla yabancı ülkelerden eğitici filmler satın alınmıştır. Akabinde yerli türün dışında ABD kökenli Cleveland ve Akala pamuk cinslerinin ekim alanları genişletilerek üretimi yaygın hale getirilmiştir. Dahası pamuk üretimi ve endüstrisi sorunlarını müzakere etmek için komisyon çalışmaları yapılmış, sulama, makineleşme, tohum ıslahı, zararlılarla mücadele ve kooperatifleşme yolunda önemli adımlar atılmıştır. Bu çalışmalara pamukla ilgili düzenlenen kongre ve toplantıların da ilave edilmesiyle üretim ve ihracat artırılarak milli ekonomiye önemli katkılar sağlanmıştır.Keywords : Pamuk İşleri Müdürlüğü, Çukurova, Pamuk Tarımı, Pamuk Tohumu, II. Dünya Savaşı