- Yeni Türk Edebiyatı Araştırmaları
- Issue: 22
- ŞAİRİN EPOSUNDAN FİLOZOFUN LOGOSUNA ŞEYH BEDREDDİN İMGESİ
ŞAİRİN EPOSUNDAN FİLOZOFUN LOGOSUNA ŞEYH BEDREDDİN İMGESİ
Authors : Yakup Kalin
Pages : 329-354
View : 8 | Download : 6
Publication Date : 2019-12-01
Article Type : Research
Abstract :Platon’un şairle savaşının temelinde, sadece şairin ontolojik düzlemde zayıf bir konumlanışı olan imgelerle meşgul oluşu yatmaz. Şairler, özellikle Homeros gibi destan şairleri, toplumsal nomos ve ethosun kurucu aktörleridir. Oysa Platon’un da kendi yöntemleriyle toplumsal nomos ve ethosun kurulması hususunda radikal bir talebi vardır. Bu nedenle şairle güçlü bir savaş içerisine girer. Onun çekişmesi aslında rasyonalite ile muhayyile, logos ile epos/mitos arasındaki çekişmedir. Bu bağlamda çağdaşı olmamasına rağmen, bir destan yazıcısı olarak Nâzım Hikmet de Platon’un rakibidir. Nitekim Şeyh Bedreddin imgesinin ve bu hususta bir tür toplumsal algının oluşturulmasında onun etkisi yadsınamaz. Kadim rekabetten ilhamla, destan yazarının şekillendirdiği toplumsal zihniyetin, yeniden teşekkülüne Platon temsilinde felsefenin de talip olduğu öne sürülebilir. İşte bu çalışmada Şeyh Bedreddin imgesi, her ne kadar Nâzım Hikmet’in muhayyilesindeki iki (sosyalist ve materyalist) boyutla ön plana çıkmış olsa da, felsefî bir perspektifle rasyonel ölçütler kullanılarak yeniden değerlendirilecektir. Acaba Şeyh Bedreddin gerçekten sosyalist ve materyalist midir? Yoksa "şair” her zamanki gibi aklı kötürüm bırakarak hakikati manipüle mi etmiştir?Keywords : Şeyh Bedreddin, Nâzım Hikmet, Platon ve Şair, Materyalizm, Sosyalizm