- Din ve Felsefe Araştırmaları
- Vol: 5 Issue: 1
- Öznel Tanrı Tasavvurlarının Kaynağı Olarak Sâbit Aynlar: İstidat ve İlâhi İsimler Bağıntısı Üzerine ...
Öznel Tanrı Tasavvurlarının Kaynağı Olarak Sâbit Aynlar: İstidat ve İlâhi İsimler Bağıntısı Üzerine Metapsikolojik Bir İnceleme
Authors : Numan Rakipoğlu
Pages : 5-36
View : 9 | Download : 3
Publication Date : 2022-08-11
Article Type : Research
Abstract :İbnü’l-Arabî okulunda sâbit aynlar öğretisi çok temel iki problematik içermektedir. İlk olarak Platon’daki eidê ya da Philo’daki arkhetupa kavramlarında görüleceği gibi, sâbit aynlar objektif dışsal varoluşun ontolojik kökenine işaret etmesi bakımından "varlık (to on)” ve "oluş (genesis)” arasındaki problematik ilişkinin çıkış noktasını imler. İkinci olarak da sâbit aynlar doğrudan doğruya her bir ferdin istidadına, özel rabbine, ilâhî isimlere ve dikey kimliğinin kökenine işaret etmesi bakımından Tanrı ve insan arasındaki problematik irtibatın kendine özgü gerçekleşme biçimlerindeki farklılığının kaynağını imlemektedir. Bu makalede ağırlıklı olarak ikinci problematik üzerinde durulacaktır. Bu problematik her bir ferdin sâbit aynların hakikati dolayısıyla öznel Tanrı tasavvuruna ulaşması gerektiği sonucuna ulaşır. Bu itibarla her fert aynı insanlık türüne (nev/eidos) mensup olmasına karşın tür fertlerinin her birini diğerinin mekanik bir tekrarı olmaktan alıkoyan, fertleri nitelik/sıfat bakımından biricik ve kendine özgü kılan şey, birbirleriyle sıkı bir şekilde irtibatlı olan, sâbit aynlar, istidat, ilâhî isimler, dikey kimlik ve özel yöndür.Keywords : Tasavvuf, İbnü’l-Arabî, Sâbit Ayn, İlâhi İsimler, İstidat, Kimlik