- Hacettepe Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları (HÜTAD)
- Issue: 32
- 19. YÜZYILIN İKİNCİ YARISINDA AŞİRET İDARESİ: AŞİRET MÜDÜRİYETİ
19. YÜZYILIN İKİNCİ YARISINDA AŞİRET İDARESİ: AŞİRET MÜDÜRİYETİ
Authors : Fatma Akin
Pages : 59-70
Doi:10.20427/turkiyat.631352
View : 9 | Download : 5
Publication Date : 2020-03-20
Article Type : Research
Abstract :Öz: Osmanlı taşra idaresinde 1842 yılında muhassıllık sisteminin kaldırılmasıyla eyalet-sancak-kaza şeklinde idarî bir düzenlemeye gidilmiştir. 1842 düzenlemesinde aşiretlerle ilgili bir hüküm bulunmamakla birlikte aşiretleri ilgilendiren tarafı, kazanın idari bir birim olarak kurulması ve müdürler tarafından idare edilmeye başlanmasıydı. Nitekim, bu tarihten sonra kaza teşkilatına ve kazaya atanan müdürlerin usullerine göre aşiretlere de kaza statüsü verilip idarelerine müdürler tayin edilerek "aşiret müdüriyeti” olarak da adlandırılabilecek bir yapının ortaya çıktığı görülmektedir. Yüzyılın ikinci yarısından itibaren çıkarılan 1864 ve 1871 Vilayet Nizamnamelerinde de aşiretlerle ilgili hükümler bulunmamakla birlikte aşiret müdüriyeti, yüzyılın sonuna kadar tüm aşiretlere teşmil edilmeye devam etmiştir. Bu çalışmada aşiret müdürlerinin 1842’den başlayarak 19. yüzyılın ikinci yarısını kapsayan süreçteki atamaları ve azledilmeleri, maaşları ve görevleri ile aşiret idaresindeki işlevleri ele alınmaktadır. Bunun yanı sıra önceki yüzyıllardaki aşiret idaresiyle olan benzerlikleri üzerinde de durulmaktadır. Anahtar kelimeler: 19. yüzyıl aşiret idaresi, aşiret müdürü, kaza idaresi, konar-göçerler, merkezileşme, modernleşme.Keywords : aşiret müdürü, kaza idaresi, merkezileşme, konar-göçerler, modernleşme, 19. yüzyıl aşiret idaresi