- Türkbilig
- Issue: 31
- Kıbrıs Şeriye Sicilleri’nde Maddî Kültür Unsurlarından "Sundurmalar/Sündürmeler"...
Kıbrıs Şeriye Sicilleri’nde Maddî Kültür Unsurlarından "Sundurmalar/Sündürmeler"
Authors : Zeki Akçam
Pages : 33-46
View : 9 | Download : 3
Publication Date : 2016-01-01
Article Type : Research
Abstract :Şeriye sicilleri, genellikle tarih alanında çalışan araştırmacılar tarafından incelenmekte ve üzerinde sosyal tarih ile ilgili çözümlemeler yapılmaktadır. Ancak bu metinlere farklı disiplinlerden araştırmacıların da ilgi göstermesi, disiplinler arası bakış açısının gelişmesi bakımından son derecede önemlidir. Çünkü gündelik yaşamda meydana gelen sosyal hadiselerle birlikte, dilimizde var olan arkaik kelimeleri, coğrafî mekân adlarını, giyim kuşam, ekonomi, barınma çeşitlerini, geleneksel hukuka ait uygulamaları; kısacası maddî ve manevî folklor ürünlerimize bu metinlerde rastlamaktayız. Gerek Kıbrıs’ta, gerekse Türkiye ve diğer ülkelerdeki sicillerin, okuma çalışmaları tam anlamıyla bitmediğinden dolayı, nitelikli bir karşılaştırma yapma olanağına sahip değiliz. Gün geçtikçe yeni siciller ortaya çıkmaktadır. Kıbrıs’ta 2009 yılında Larnaka’da bulunan ve KKTC Millî Arşiv ve Araştırma Dairesi tarafından özel bir operasyonla Kuzey’e geçirilen defterlerin, büyük bir kısmı okunmayı beklemektedir. Yine, Lefke Sancağı’na bağlı olan defterler ve çeşitli defterlerin müsveddesi olduğunu düşündüğümüz steno tarzı kayıtlar, araştırmacıların ilgisini beklemektedir. Bu defterlerin okunması ile birlikte, folklorumuza ait daha birçok unsurun tespit edileceği ise bir gerçektir. Çalışmamıza esas olan 1273 1 Ocak 1857 -1274 3 Temmuz 1857 ve "1281 2 Kasım 1864 -1282 2 Mayıs 1865 tarihli iki adet Kıbrıs şeriye sicilinde maddî kültür unsurlarımızdan halk mimarisine ait "sundurma/sündürme” yapı tekniklerinin özellikle zikredilmesi, eğer unutulmuşsa, metnin ilgili kısımlarına çizgi çekilerek mutlaka eklenmesi oldukça dikkat çekicidir. 1273-1274 tarihli sicilde iki, 1281-1282 tarihli sicilde ise on adet, içinde sundurma yapıların geçtiği dava tespit edilmiştir. Mülk, satış ve veraset davalarında binaların oldukça önemli bir parçası olarak verilen sundurmaların, gündelik yaşamımızın vazgeçilmez bir parçası olduğu ve bu bağlamda, dava metinlerinde mutlaka belirtilmesi gereken bir maddî kültür unsuru olarak karşımıza çıktığı tespit edilmiştirKeywords : Şeriye sicilleri, sundurma, sündürme, maddî kültür