- Türklük Bilimi Araştırmaları
- Issue: 51
- MEŞRUTİYET VE HÜRRİYET ALGISININ MİZAH BASININDAKİ YANSIMALARI
MEŞRUTİYET VE HÜRRİYET ALGISININ MİZAH BASININDAKİ YANSIMALARI
Authors : Aydan Ener Su
Pages : 79-100
View : 8 | Download : 6
Publication Date : 2022-06-13
Article Type : Research
Abstract :23 Temmuz 1908’de (10 Temmuz 1324) II. Meşrutiyet’in ilan edilmesiyle birlikte sansür kalktığı için basın hayatında ciddi bir hareketlilik başlamıştır. Daha önce matbuatın merkezi olan İstanbul’da yayın çıkarılırken Meşrutiyet’in getirdiği özgürlük ortamıyla her kesimden insan süreli yayın çıkarmaya heves etmiş böylelikle gazetecilik merkezden taşraya Anadolu’ya doğru yayılmıştır. Ancak bu hareketliliğin büyük bir bölümünü bir ya da birkaç sayı şeklinde yayımlanan süreli yayınlar oluşturmuştur. Bu yayınların kısa süreli olmasında plansız şekilde atılan adımlar ve maddi imkânsızlıklar etkili olmuştur. Gazeteler, Meşrutiyet ile birlikte her istediğini yapabileceğini düşünen toplumdaki çeşitli kesimlerin Meşrutiyet’e karşı tutumlarını gözlemleyebilmek, dönemin atmosferini yorumlayabilmek için ilk başvurulacak kaynaklardan birisidir. Bu çalışmada 1908-1919 yılları arasında yayımlanan Eşek, Feylesof, Deccal, Şaka, Dertli ile Garip, Coşkun Kalender, Lak Lak, Neşter, Şakacı adlı kısa süreli mizah gazeteleri Osmanlıcadan Latin harflerine aktarılarak Türk kültür dünyasının bu gazetelerden haberdar olması sağlanmış ve çalışmanın malzemesini oluşturan bu mizah gazetelerinde ülke genelinde büyük bir sevince neden olan II. Meşrutiyet’in ilanının ve hürriyet algısının mizah basınına nasıl yansıdığı incelenmiştir. Belirtilen mizah gazetelerinden seçilen yazılarda ve karikatürde II. Meşrutiyet’in ilanının farklı açılardan ele alındığı görülmüştür.Keywords : II. Meşrutiyet\'in İlanı, Hürriyet, Basın, Süreli Yayın, Mizah Gazetesi