- Türklük Bilimi Araştırmaları
- Issue: 38
- DÜNYA DİLLERİNDE GÜNEŞ ÇİÇEĞİ OLARAK ADLANDIRILAN BİTKİ TÜRKÇEDE NEDEN AYÇİÇEĞİ?
DÜNYA DİLLERİNDE GÜNEŞ ÇİÇEĞİ OLARAK ADLANDIRILAN BİTKİ TÜRKÇEDE NEDEN AYÇİÇEĞİ?
Authors : Yusuf Özçoban
Pages : 217-228
Doi:10.17133/tubar.94349
View : 5 | Download : 2
Publication Date : 2015-12-09
Article Type : Other
Abstract :Bu çalışmada, halk arasında genellikle günün her vakti güneşi takip eden, ona yüzünü dönen ve güneşe benzeyen özelliklerinden dolayı "günebakan”, "gündöndü” gibi isimlerle anılan ayçiçeği bitkisinin yazı dilinde neden güneşle değil de ay ile ilişkilendirilerek "ayçiçeği” olarak adlandırıldığı üzerinde durulmuştur. Öncelikle "Köktürk, Uygur, Karahan…” gibi Türkçenin tarihî lehçeleri "ayçiçeği” için taranmıştır. Ardından Türkiye Türkçesinin tarihî sözlükleri taranarak ayçiçeği kelimesinin ilk olarak hangi sözlüklerde yer aldığı ortaya konmaya çalışılmıştır. Türkçe dışındaki diğer dillerde bu bitkinin nasıl adlandırıldığına da bakılmıştır. Ardından Türkçenin diğer lehçelerinde kelimenin hangi kavramla karşılandığı tespit edilmiştir. Kelimenin farklı kullanılan şekillerinin ortaya konulmasının ardından "ayçiçeği” kelimesinin yapısı üzerinde durulmuştur.Keywords : Ayçiçeği, etimoloji, birleşik kelime, günebakan