- Türklük Bilimi Araştırmaları
- Issue: 36
- BAKÜ EL YAZMALARI ENSTİTÜSÜ’NDEKİ TÜRKÇE EL YAZMALARI-I (HALK EDEBİYATI NUMUNELERİ)
BAKÜ EL YAZMALARI ENSTİTÜSÜ’NDEKİ TÜRKÇE EL YAZMALARI-I (HALK EDEBİYATI NUMUNELERİ)
Authors : Mehmet Nuri Çinarci
Pages : 33-60
Doi:10.17133/tba.77362
View : 7 | Download : 8
Publication Date : 2015-06-03
Article Type : Other
Abstract :Edebiyat ve kültür tarihimiz ile ilgili ilk elden bilgi edinilen kaynak niteliğindeki el yazmaları, günlük hayatta çeşitli alanlara aktarmış oldukları farklı verilerle büyük katkı sağlar. Kütüphanelerin tozlu raflarında kuşaktan kuşağa kültür taşıma misyonunu üstlenmiş olan bu eserler kimi zaman din, kimi zaman tarih, kimi zaman ise edebiyat gibi neredeyse insanlıkla yaşıt olan bilim dalları ile ilgili araştırma yapacak kişiler için vazgeçilmez değerdedir. Ancak edeblî eser niteliği taşıyan yazmalar sadece toplumların kültürel birikimleriyle ilgili değil aynı zamanda ulusal kimliklerini oluşturan dilleri hakkında da bilgi verir. Bu açıdan tanıtımını yaptığımız Bakü El Yazmaları Enstitüsü’ndeki Türkçe yazmaların en önemli özelliği Türk dilinin tarihsel gelişim sürecinde ayrıldığı Doğu ve Batı Türkçelerinin (Çağatay, Azeri ve Osmanlı sahası Türkçeleri) dil hususiyetlerini içeren metinlere sahip olmalarıdır. Yazmaların önemli bir kısmı içerik bakımından genellikle dinî motiflerle süslenmiş ve ders vermeyi amaçlayan hikâyelerden oluşmaktadır. Şekil bakımından ise hem manzum hem de mensur eserlerden meydana gelmektedir. Bakü El Yazmaları Enstitüsü’ndeki Türkçe yazmalar ile ilgili yapılan bu çalışmanın ilkinde sadece halk edebiyatı ürünleri tanıtılmıştır. Yazmalar tanıtılırken aynı olan eserlerden sadece bir tanesi hakkında bilgi verilmiş diğerlerinin ise sadece kayıt numaraları dipnot halinde verilmiştir. Yazmaların birebir görülmesiyle oluşturulan bu çalışmada Türkçe yazmaların bir dökümü yapılmış ve künyeleri ile ilgili bilgi verilerek genel bir değerlendirme yoluna gidilmiştir.Keywords : Türkçe yazmalar, Bakü El Yazmaları Enstitüsü, halk hikâyeleri, dinî motifler