- Türklük Bilimi Araştırmaları
- Issue: 25
- SUNAKATA (SIGNAK) OYKONİMİNİN GEÇMİŞİ, BUGÜNÜ VE KÖKENİ ÜZERİNE
SUNAKATA (SIGNAK) OYKONİMİNİN GEÇMİŞİ, BUGÜNÜ VE KÖKENİ ÜZERİNE
Authors : Ibrahim Şahin
Pages : 159-172
View : 6 | Download : 5
Publication Date : 2009-08-01
Article Type : Other
Abstract :Başta Dîvânü Lūgati’t-Türk olmak üzere bazı Orta Çağ kaynaklarında Sirderya’nın orta kesimlerinde anılan ve farklı yazılışları sebebiyle araştırmacılar tarafından "Sıgnak”, "Sugnak”, "Suğnâk”, "Siknak”, vb. şekillerde okunan oykonim (yerleşim birimi adı) üzerine farklı etimolojik görüşler ileri sürülmüştür. Bu çalışmada, oykonimin bir Kıpçak boyu olan "Sıgınak” ile ilgili olup söz konusu etnonimin ise bir tür geyik adı olan "sıgın” patroniminden (hayvan adı) geldiği sonucuna ulaşılmıştır. {+Ak} eki özellikle hayvan adlarında çok görülen ve üzerine geldiği kelimeye küçültme, sevimlilik anlamı kazandıran bir ektir. Türk etnonimlerinde sıkça görüldüğü gibi sıgınak ("geyik yavrusu”), Sıgınak etnosunun ongunu olmalıdır. Şehrin sonraki dönemlerdeki adı olan "Sunakata”, oykonimin ilk şekli olduğunu tahmin ettiğimiz "Sıgınak” sözcüğünden gelişmiş olmalıdır. Oykonimin kuruluşunda görülen "ata” sözcüğü ise, sanıldığı gibi o bölgede yaşamış önemli bir kişinin adıyla değil, İslâm öncesi Türklerde var olan "hayvan ata” inanışıyla ilgili olmalıdırKeywords : sıgın, sıgınak, ongun (totem), etnotoponim, etimoloji, hayvan ata, oykonim, Sunakata, Kazakistan