İslam’da Diyet Uygulaması ve Sosyo-Ekonomik Yönden Değerlendirilmesi
Authors : Veli Sirim
Pages : 277-295
Doi:10.53352/tevilat.1309781
View : 50 | Download : 50
Publication Date : 2023-06-30
Article Type : Research Article
Abstract :İslam hukukunda Diyet, bir kişinin haksız yere öldürülmesi, yaralanması veya sakat bırakılması durumunda ceza ve kan bedeli olarak ödenen mal veya parayı ifade eder. Diyetin dini kaynakları Kur’an, Sünnet ve İcmâ (alimlerim fikir birliğine varmış olması) olarak gösterilir. İslam tarihi boyunca bu üç kaynaktan hareketle uygulanan Diyet, sadece suçluların cezalandırılmasına yönelik caydırıcılık özelliğine sahip bir uygulama olmamış, aynı zamanda sosyo-ekonomik yönden faydaları görülen bir uygulama olmuştur. Öldürenle öldürülen kişinin yakınları arasında çıkabilecek kan davalarının, husumet ve çatışmanın önlenmesi, taraflar arasında uzlaşma ve güvenlik zemininin oluşturulması Diyetin sosyolojik alandaki faydaları arasında sayılabilir. Diğer yandan Diyetin deve gibi belli tür ve sayıda hayvanların yanı sıra, yine belli miktarda altın ve gümüş ve buna mukabil gelen ödeme araçlarıyla ödeniyor olması, toplumdaki ekonomik hareketliliğe de önemli katkıları söz konusu olmuştur. Bu makalede, İslam Ceza Hukuku’nun (Ukubât) önemli uygulamalarından birisi olan Diyetin sosyo-ekonomik etkileri üzerinde durulacaktır.Keywords : Diyet, Ödeme Araçları, Toplum, Sosyo-Ekonomik Katkı