- Türk Dünyası Araştırmaları
- Vol: 122 Issue: 240
- DİYARBAKIR’DAKİ KOÇ, KOYUN BAŞLI MEZAR TAŞLARI İLE KİLİMLERDE KULLANILAN DAMGALARIN TARİHİ KÖKLERİ...
DİYARBAKIR’DAKİ KOÇ, KOYUN BAŞLI MEZAR TAŞLARI İLE KİLİMLERDE KULLANILAN DAMGALARIN TARİHİ KÖKLERİ
Authors : Mustafa AKSOY
Pages : 99-106
View : 9 | Download : 3
Publication Date : 2019-06-25
Article Type : Research
Abstract :Etnografya eserleri, kültür tarihi araştırmalarında en otantik belgelerdir. Bu nedenle bir bölgenin veya halkın kültürel yapısı araştırılırken o belgeleri ve onların tarihi kaynakları görmezden gelinemez. Bilindiği gibi Diyarbakır’da koç-koyun başlı mezar taşları ile geleneksel usulle kimler yapılmış ve yapılmaktadır. Fakat konu hakkında yapılan araştırmaların çoğunluğunda söz konusu olan bu eserlerin tarihi kökleri yok sayılmış ya da yeterince dikkat edilmemiştir. Mesela dünyadaki ilk koç-koyun başlı mezar taşları 1772’de Hakasya’nın Yenisey ırmağı boyunda bulunduğu halde, Diyarbakır’daki koç-koyun başlı mezar taşları Karakoyunlu ve Akkoyunlularla izah edilmiştir. Diyarbakır kilimlerinde kullanılan şekil ve damgalar da Balkanlardan Sibirya veya Urallara kadar olan Türk kültür coğrafyasında görüldüğü halde bu konuya değinilmemiştir. Diğer yandan Diyarbakır kilimlerindeki kullanılan damgalar ve şekillerin Farslarda niçin olmadığı konusuna da görmezden gelinmiştir. Bu makalede 1996’dan beri yapmış olduğumuz saha araştırmalarında elde ettiğimiz görsel bilgilerle, Diyarbakır’daki koç-koyun başlı mezar taşları ile kilimleri-özellikle Fars coğrafyasıyla- karşılaştırmalı anlatılarak ilgililerin dikkatine sunulacaktır.Keywords : Etnografya, Hakasya, Sibirya, Fars, Kilim