- Tarihyazımı
- Vol: 3 Issue: 1
- Bilimin Birliği: Nomotetik - İdiografik Bilim Ayırımına Tarihbilimsel Bir Reddiye
Bilimin Birliği: Nomotetik - İdiografik Bilim Ayırımına Tarihbilimsel Bir Reddiye
Authors : Cenk Reyhan
Pages : 1-23
View : 32 | Download : 9
Publication Date : 2021-06-25
Article Type : Research
Abstract :Bilim felsefesinde/ve tarihinde "iki kültürcü/iki bilimci” yaklaşım; bilimi, nomotetik bilimler ile idiografik bilimler olmak üzere iki farklı kategoriye ayırmaktadır. Kökenleri Kant’a değin inen bu ayırım, genel yasaların yerleştirilmesini kapsayan nomotetik bilimler (doğa bilimleri) ile bir defalık ve yinelenemez olayları kapsayan idiografik bilimler (kültür bilimeri) arasındaki bir ayırımdır. Rickert, bilimsel metodolojiyi nomotetik, kültürel metodolojiyi de idiografik ile eşitleyerek bu ayırımı daha ileriye götürdü. Makalede, "iki kültürcü/iki bilimci” yaklaşımın bilimde açmazlara sebep olduğunu, bu açmazdan çıkmanın yolunun, "bilimin birliği/bilimin tekliği” yaklaşımı olduğunu öngörüyoruz. Bu kapsamda, bilimin doğasında var olan, "ontolojik” ve "metodolojik” farklılıkların "epistemolojik” birliğin önüne geçmemesi gereğine dikkat çekiyor; epistemolojik anlamda, sosyal bilimler ile fiziksel bilimler arasında ilkece bir fark olmadığına vurgu yapıyoruz. Makalenin ana temasını oluşturan "tarih disiplini”ni, bilimin birliği/tekliği içinde "tarihbilim” olarak kavramsallaştırıyor ve bu kavram içinde değerlendirilmesini öneriyoruz.Keywords : Bilimin birliği, iki kültür, nomotetik, idiografik, doğabilim, tinbilim, tarihbilim.