Behram Beyzayi Sinemasında Kadın: "Başu, Küçük Yabancı" Örneği
Authors : Mehmet Aytekin
Pages : 481-503
Doi:10.31122/sinefilozofi.632512
View : 9 | Download : 4
Publication Date : 2020-06-30
Article Type : Research
Abstract :Devrim öncesi ve sonrası İran’ın toplumsal dinamikleri incelendiğinde, bir geçiş sürecinin varlığı dikkat çekmekte ve belirsizlik hâli görülmektedir. Devam eden süreçte, bu durumunun sinemaya da yansıdığı belirginlik kazanmakta, bakışın erilliği ve ataerkil ideolojinin sinemayı biçimlendirme çalışmaları, kadının sinemadaki temsiline olumsuz yönde etki ettiği anlaşılmaktadır. Devrim öncesinde, temsil sürecinde, teşhircilik ile mücadele vermek durumunda kalan kadın, devrim sonrasında İslamlaştırma akımının etkisiyle, örtünmek zorunda bırakılmakta ve dolayısıyla sinematik temsili olumsuz yönde etkilenmektedir. Behram Beyzayi sinemasında, ataerkil ideolojinin her iki dönemde de ele aldığı ana akım kadın mitine yönelik bir karşıt okuma geliştirilmekte, hem devrim öncesinde hem de devrim sonrasında bu okuma biçimi süreklilik kazanmaktadır. Bu iddiayı ortaya koymak adına, Behram Beyzayi’nin Bashu, Gharibe-ye Koochak (Başu, Küçük Yabancı - 1989) filmi örneklem olarak ele alınmakta, feminist okuma vasıtasıyla sinematografik bir çözümleme yöntemi benimsenmektedir. Bu bağlamda, Beyzayi’nin yarattığı karşı mitler anlatıyı destekleyen sekanslarla somutlaştırılmakta ve süreç içerisinde feminist eleştirel söylem analizinin teorik alt yapısından yararlanılmaktadır.Keywords : İran Sineması, Behram Beyzayi, Kadın Miti, Ataerkil İdeoloji, Feminist Eleştirel Söylem Analizi