- SineFilozofi
- Special Issue: (2) Mayıs Special Issue
- Melodram’dan Anti-Melodram’a; Popüler Türk Sineması’nda İktidar, Arzu ve Kaygı Söyleminin Dönüşümü, ...
Melodram’dan Anti-Melodram’a; Popüler Türk Sineması’nda İktidar, Arzu ve Kaygı Söyleminin Dönüşümü, Recep İvedik Örneği
Authors : Doğan Aydoğan
Pages : 589-610
Doi:10.31122/sinefilozofi.675224
View : 8 | Download : 2
Publication Date : 2016-05-29
Article Type : Other
Abstract :Toplumların yaşadığı önemli dönüşüm anlarında, kültürün ürettiği nesneler ve kodlarla ilişkisi yeniden şekillenir. Bu durum iktidarın yeniden şekillenmesi, müzakere, direnç ve oluşan yeni kamuoyu ile ilgilidir. Bu bağlamda popüler kültür ürünleri ve yaşadıkları dönüşüm bir toplumun yaşadığı dönüşümlere yönelik önemli veriler sağlamaktadır. Popüler kültür ürünlerini salt bir yabancılaşma ürünü olarak ele almak, toplumun bu nesneler ve kodlarla kurduğu ilişkiyi gözden kaçırma riskini taşır. Türkiye toplumunun, Tanzimat’tan beri yaşadığı kapitalistleşme süreci boyunca ürettiği kodlarda bir süreklilik ve dönemsel kopuşlar söz konusudur. Bunların en başında arzu ve gelenek arasında var olan gerilim ve buna dayalı motifler gelmektedir. Baba, oğul, ev ve kadın bu diyalektiğin kendini ifade ettiği araçları oluşturmaktadır. Tanzimat ile beliren bu kodların 1950 sonrası popüler anlatı filmlerinde varlığını sürekli koruduğu ancak arzunun inkar edilerek geleneğin yüceltildiği bir söylemin varlığını koruduğu görülmektedir. 1980 sonrası süreçte ise arzunun inkar edilmek yerine açıkça ifade edildiği, hasetli ve hırslı bir öznenin yükseldiği görülmektedir. Bu özneyi belirleyen en önemli özellik ise arzusunun maddi sermayeden çok, üst sınıfları tanımlayan sembolik sermayeye yönelik olduğudur. Bu gelişme orta sınıflar içinde bir kopuşu ve yeniden yapılanışı işaret etmektedir. Bütün bu dönüşümlere rağmen, kadın konusunun Tanzimat’tan beri çözülemediği ve orta sınıf erkekliğinin bunalım ve arzuları ne kadar değişiyor olsa da kadın konusunda yeni bir müzakere ve dengenin üretilemediği görülmektedir.Keywords : Popüler Kültür, Toplum, Sermaye, Kültürel Sermaye, Ayrım