Olba Kazısı Kiremit Örnekleri Arkeometrik Çalışmaları
Authors : Ali Akın Akyol, Ebru Erdoğan Yildirim, Emel Erten, Yusuf Kağan Kadioğlu
Pages : 243-269
View : 12 | Download : 5
Publication Date : 2013-01-01
Article Type : Research
Abstract :Olba arkeolojik alanının üç farklı bölgesinden ele geçen 16 kiremit parçası ile yakın çevreden örneklenen 2 toprak/kil örneği arkeometrik yönden incelenmiştir. Örnekler öncelikle malzeme türü ve örnekleme bölgelerine göre gruplandırılmıştır. Kodlanıp fotoğraflanarak, kataloglanan ve belgelenen örneklerin fiziksel özellikleri kalınlıkları, renkleri ve ultrasonik hız ölçümü ile yapısal homojeniteleri belirlenmiştir. Örneklerin petrografik özelliklerine ince kesit optik mikroskop analiziyle, kimyasal yapıları da XRF analizi ile ulaşılmıştır. İnce kesit optik mikroskop analizi ile örneklerin matriks/agrega içeriği, agrega türü/dağılımı/boyutu, gözenekliliği, kil matriks yapısının özelliklerine göre 7 grup halinde sınıflandırılmıştır. Kiremitlerin pişirim sıcaklıkları 800-900°C arasında olmalıdır. Örneklerin kil türü yoğunlukla smektit ve yanı sıra illittir. Örneklerin çoğunluğunun agrega içeriğinde tuğla kırığı parçaları da belirlenmiştir. Örnekler, petrografik özelliklerinin yanı sıra kimyasal içerikleri açısından hem kendi aralarında hem de yöre toprağı ile büyük benzerlikler taşımaktadır. Kiremit örnekler içinde OLB-B2d örneğinin diğer örneklerden farklı özellikte olduğu anlaşılmıştır. Akropolis örneklerinin oldukça benzer, Tiyatro örneklerinin ise oldukça farklı kimyasal yapı sergilediği anlaşılmıştır. Manastır bölgesi kiremitleri ise 3 farklı alt grup halinde ayrıştırılabilmiştir. Örneklerin Sr ve Zr içeriklerine göre, üretimlerinde çoğunlukla karasal kökenli yerel killer hammadde olarak kullanılmış olmalıdır.Keywords : Olba, arkeometri, kiremit, antik seramik analizi, XRF, petrografik gruplama.