Furûk Eserlerinde Gösterge Türleri
Authors : Şeyma Gülsüm Önder
Pages : 563-576
Doi:10.26791/sarkiat.1126074
View : 9 | Download : 4
Publication Date : 2022-08-31
Article Type : Research
Abstract :Göstergebilimin kurucusu Charles Sanders Peirce (1839-1914), gösterge türlerini varlık kategorilerine göre sistematik olarak tasnif eder. Peirce, soyut kavramların ancak birer gösterge olarak incelendiğinde açık anlamlarına ulaşacağını savunur. O, gösterge analizi yöntemi ile soyut kavramların diğer kelimelerden farkını ortaya koyan özgün bir anlama metodu önerir. Bu açıdan Peirce’ün gösterge teorisi ile yakın anlamlı kelimelerin anlam farklarını inceleyen furûk ilmi arasında irtibat kurulabilir. Peirce göstergebiliminde, temsil eyleminin fâili olan göstergenin müstakil bir olgu olarak bilimsel anlamda incelenmesi ve tasnifi sistematik bir model sunması açısından önemlidir. Bu bağlamda furûk eserlerinde temsil anlamı taşıyan kavramlar arasındaki anlam farklarından hareketle İslam âlimlerinin gösterge olgusuna bakışı izlenebilir. Dolayısıyla bu çalışmada furûk eserlerinde zikredilen gösterge türlerinin bulunması ve tasnif edilmesi hedeflenmiştir. Buna göre makalenin birinci bölümünde furûk ilmi ile göstergebilim ilişkisine değinilmiş ve Peirce’ün gösterge türleri, bir model teşkil etmesi bakımından açıklanmıştır. İkinci bölümde ise temsil anlamı taşıyan kelimeler arasındaki semantik farklardan hareketle İslam âlimlerinin zikrettiği gösterge türleri tasnif edilmiştir.Keywords : Arap dili ve belagati, göstergebilim, furûk ilmi, delâlet, Peirce.