- Şarkiyat
- Vol: 12 Issue: 1 - 12. Year Special Issue
- MUKADDİMESİ BAĞLAMINDA ŞEMSEDDİN el-İSFAHÂNÎ’NİN (Ö. 749/1349) TEFSİR USÛLÜ KONULARINA YAKLAŞIMI...
MUKADDİMESİ BAĞLAMINDA ŞEMSEDDİN el-İSFAHÂNÎ’NİN (Ö. 749/1349) TEFSİR USÛLÜ KONULARINA YAKLAŞIMI
Authors : Burhan Çonkor
Pages : 64-88
Doi:10.26791/sarkiat.664760
View : 6 | Download : 3
Publication Date : 2020-03-31
Article Type : Research
Abstract :Kur’an’ın tefsir edilme faaliyeti esnasında müfessirin ihtiyaç duyduğu ilim ve yöntemleri ortaya koyan Tefsir Usûlü ilmi, müstakil bir ilimdir. Usûl alanındaki müstakil eserler yanında bazı müfessirlerin, tefsir eserlerinin girişinde yazdıkları bilgiler de Tefsir Usûlü ilmi açısından önemli referanslar arasındadır. Başta Taberî olmak üzere pek çok müfessir, eserinin giriş kısmında bazı usûl konularını zikretmeyi uygun görmüş ve bu şekilde eserinin daha iyi anlaşılması için okuyucunun belirli bir altyapıya sahip olmalarını sağlamışlardır. Eserinin mukaddimesine tefsir usûlü hüviyeti kazandıran ve oldukça detaylı izahlara yer veren önemli müfessirlerden biri de Ebussenâ Şemseddin el-İsfahânî’dir. İsfahânî, halen yazma halde bulunan Envâru’l-ḥaḳāʾiḳi’r-rabbâniyye adlı eserinin girişinde 23 mukaddime kaleme alarak bu gün elimizde mevcut olan usûl eserlerinin içerdiği birçok konuyu izah etmiştir. Farklı kütüphanelerde pek çok nüshası olan bu eser tarafımızdan incelenerek; öncelikle ulaşılabilen nüshaların karşılaştırması yapılmıştır. Daha sonra ilgili başlıklar ile içerikleri incelenerek mukaddimenin tanıtımı yapılmış, müellifin hangi usûl konularını hangi yöntemlerle ele aldığı ve ilgili konulara nasıl yaklaştığı tespit edilmeye çalışılmış, zaman zaman kaynaklar arasında tespit edilen etkileşimlere de dikkat çekilmiştir. Tefsir usûlünün mukaddime tarzındaki önemli kaynakları arasında yer alan bu eserin içerik ve sonuçları açısından ortaya çıkarılmasının, usûl ilmine katkı sağlayacağını ve yeni bakış açıları sunacağını ümit ediyoruz.Keywords : Tefsir, Tefsir Usûlü, Ebussenâ el-İsfahânî, Envâru’l-ḥaḳāʾiḳ, Muḳaddime