TARİHİ HADİSELERİN KONJONKTÜREL İNŞASI (Şia’da Kerbela Örneği)
Authors : Metin Bozan
Pages : 802-822
Doi:10.26791/sarkiat.341880
View : 10 | Download : 6
Publication Date : 2017-11-30
Article Type : Research
Abstract :İdeolojiler ve dini yapılanmalar, tarihte yaşanmış önemli hadiseleri her defasında yeniden yorumlayarak bulundukları dönemin şartlarına göre yeniden inşa etmişlerdir. Bu makalede bunun bir örneği olarak Şia’nın Kerbela hadisesine tarihsel süreç içerisinde farklı yaklaşımları ele alınmıştır. Şia’da Kerbela ile ilgili anlatıların prototipi acı ve matemdir. Bu dönemde Hz. Hüseyin kendisine takdir edilen bir ölüme gitmektedir. Hadise acı ve matem merkezli yer gök ile din ve peygamberleri içeren olağanüstü anlatılarla zenginleştirilmiştir. Bu acıya paralel olarak daha sonraları Kerbela, mekansal boyutta Kabe ile kıyaslanan kutsiyete dönüştürülmüştür. Şia’nın çağdaş Kerbela söylemlerinde ise yükselen değerlere uygun bir dil geliştiren Ali Şeriati ve Mutahhari’nin görüşleri irdelenmiştir. Her ikisi de kıyam ve şehadeti ile çağlarüstü mesaj veren bir Hüseyin tasviri çizmektedirler. Ardından da İran İnkilabının öncesi ve sonrası şartları gözeten Ayetullah Humeyni’nin çağdaş ve geleneksel söylemi sentezleyen yorumları tahlil edilmiştir.Keywords : Şia, Şiilik, Hüseyin b. Ali, Şehadet, Kerbela, Ali Şeriati, Mutahhari, Ayetullah Humeyni