- Public and Private International Law Bulletin
- Vol: 42 Issue: 2
- Uluslararası Yatırım Tahkiminde Üçüncü Kişi Finansmanı
Uluslararası Yatırım Tahkiminde Üçüncü Kişi Finansmanı
Authors : Adnan Tarık DOĞAN
Pages : 713-755
Doi:10.26650/ppil.2022.42.2.1139500
View : 10 | Download : 3
Publication Date : 2022-12-30
Article Type : Research
Abstract :Uluslararası yatırım tahkiminde üçüncü kişi finansmanından yararlanma, son yıllarda gittikçe artmaktadır. Üçüncü kişi finansmanında finansör, tarafı olmadığı bir uyuşmazlığın taraflarından birini finanse ederek yargılamanın sonucunda elde edilecek meblağdan pay almayı hedeflemektedir. Bu sayede kendisine fon sağlanan taraf, tahkim masraflarını ödemekten kurtulmaktadır. Davayı kaybettiği takdirde de finansöre herhangi bir geri ödeme yapması gerekmemektedir. Tahkim masrafları, finansör tarafından karşılanacağından dolayı finanse edilen tarafın adalete erişim hakkı tesis edilmiş olacaktır. Bunun yanında üçüncü kişi finansmanı, yargılama sırasında oluşabilecek masraflara ilişkin riskin, finansör ile paylaşılması noktasında da önemli katkılar sağlamaktadır. Hemen belirtmek gerekir ki finansörler, uyuşmazlıkları finanse etme konusunda oldukça seçici davranmakta ve yüksek başarı şansı görmediği başvuruları -yaklaşık %90 oranında- reddetmektedir. Finansmanın sağlanması için finansör ile kendisine finansman sağlanan taraf arasında bir finansman sözleşmesinin akdedilmesi gerekmektedir. Bu sözleşmenin niteliği doktrinde tartışmalı olsa da sui generis olarak değerlendirilmesinde fayda olduğu çıkarımında bulunulmuştur. Uluslararası yatırım tahkiminde üçüncü kişi finansmanının yargılamaya olumsuz etkileri de bulunmaktadır. Bunların başında hakemlerin tarafsızlık ve bağımsızlıklarına halel getirilmesi hususu gelmektedir. ICSID Tahkim Kuralları Temmuz 2022 değişiklikleri ile bu konuda önemli bir adım atılmış ve üçüncü kişi finansörün kimliğinin bildirilmesi düzenleme altına alınmıştır. Finansörün tahkim yargılamasına oluşturabileceği olumsuz etkilerden bir diğeri de davaya etkin müdahale etmesi olacaktır. Çalışmanın son bölümünde finansörün oluşturabileceği bu gibi menfi zararlara değinilip son olarak masraflar için teminat yatırma yükümlülüğünün finansörün varlığı durumunda ne şekilde ele alınması gerektiği değerlendirilmiştir.Keywords : Üçüncü Kişi Finansmanı, Uluslararası Yatırım Tahkimi, Dava Sonucundan Pay Alma Yasağı, Finansörün Kimliğinin Açıklanması