Die Tabula Peutingeriana. Stand der Forschung und neue Impulse
Authors : Michael Rathmann
Pages : 714-735
View : 6 | Download : 4
Publication Date : 2016-08-31
Article Type : Research
Abstract :Önceki araştırmaların kabul ettiğinin aksine Tabula Peutingeriana (TP) orbis terrarum’un bir tasviri değildir. Söz konusu eser ayrıca ne Agrippa’nın Haritası’na şu ya da bu şekilde dayanmakta ne de cursus publicus’a hizmet etmek amacı taşımaktadır. Zira Roma İmparatorluk Dönemi ürünü değildir. Itinerarium pictum ifadesi terminolojik açıdan reddedilmelidir. TP daha ziyade horografik (bölgesel) bir haritadır, başka bir ifadeyle oikoumene’nin fiziksel mekânı görselleştiren ölçeksiz bir resmidir. TP’nin ilk versiyonu sayısız verinin de desteklediği üzere Hellenistik Dönem’e tarihlenmektedir. Bu temel çıkarım için en güçlü kanıt, ana kıtanın görsel formunun İ.Ö. 3. yüzyılın haritacılık bilgisini çağrıştırmasıdır. Eratosthenes’in Haritası’nın muhtemel model olabileceğini düşündüren bir dizi veri bulunmaktadır. Geç Antik Dönem’e kadar devam eden çok aşamalı kopyalama sürecinde TP’nin ilk versiyonu yeni bilgilerle (yer adları, yollar vb.) zenginleşmeye devam etmiştir. İç tasnifi kapsamlı ya da nihai bir şekilde güncellenmediğinden TP, yedi asra yayılan gelişim tarihçesi hakkında ipucu veren pek çok tutarsızlık, hata ve anakronizm barındırmaktadır. Bununla birlikte haritalandırılmış ana kıta İ.Ö. 3. yüzyıldaki bilgi düzeyinde değiştirilmeden kalmıştır. Bu yönde örneğin Germania ve Asia’nın büyük kısmının kartografik olarak gösterilmemiş olması önemli dayanak noktalarıdır. Genel olarak TP’nın Roma İmparatorluk Dönemi’nde eskimiş olduğu söylenebilir. Bu nedenle İmparatorluk Dönemi yorumuna yönelik her tür yaklaşım daha başından başarısızlığa mahkûmdur.Keywords : Tabula Peutingeriana, Agrippa’nın Haritası, haritacılık, bölgesel haritalama, Ptole¬maios, Strabon, Plinius