- Psikiyatride Güncel Yaklaşımlar
- Vol: 12 Issue: 2
- Bilişsel Davranışçı Terapi-Uykusuzluk Protokolü ve Etkililik Çalışmalarının Gözden Geçirilmesi...
Bilişsel Davranışçı Terapi-Uykusuzluk Protokolü ve Etkililik Çalışmalarının Gözden Geçirilmesi
Authors : Umut ÇIVGIN, Gülay DİRİK
Pages : 274-286
Doi:10.18863/pgy.557227
View : 8 | Download : 2
Publication Date : 2020-06-30
Article Type : Other
Abstract :Günümüzde uyku ile ilgili problemlerde artış görülmektedir. Hem ülkemizde hem de diğer ülkelerde uykusuzluk bozukluğunun (insomni) en sık karşılaşılan uyku bozukluklarından biri olduğu belirtilmektedir. Bu araştırma kapsamında, uykusuzluk bozukluğunun bilişsel davranışçı terapi temelli tedavisi ve bu tedavi yaklaşımının etkililiğini inceleyen çalışmalar gözden geçirilmiştir. Derleme için Medline, PsycINFO, PsycARTICLES, Web of Science, JStore veri tabanları incelenerek 2005-2019 yılları arasındaki Bilişsel Davranışçı Terapi Uykusuzluk Protokolünü (BDT-U) konu edinmiş çalışmalar incelenmiştir. İlgili alan yazına göre BDT-U’nun uykusuzluk belirtilerini azaltmada, uyunan uyku süresini artırmada, müdahaleden sonra elde edilen kazanımların korunmasında olumlu sonuçları mevcuttur. Yapılan bazı çalışmalarda müdahalenin bir kısım dezavantajlarının olduğu vurgulansa da sadece uykusuzluk bozukluğunun tedavisinde değil, uykusuzluk bozukluğu ile beraber görülen depresyon, anksiyete gibi rahatsızlıkların tedavisinde de bu müdahalenin etkili bir tedavi yöntemi olduğu anlaşılmaktadır. Uluslararası alan yazında sıkça kullanılan ve etkililiğinin araştırıldığı BDT-U protokolünün, ulusal alan yazında etkililik çalışmalarının henüz yapılmadığı görülmüştür. Bu nedenle yapılan çalışmada bu konu ile ilgili uluslararası alan yazında yapılan çalışmalar gözden geçirilmiştir.Keywords : İnsomni, Uykusuzluk Bozukluğu, Uyku, Bilişsel Davranışçı Tereapi