- Psikiyatride Güncel Yaklaşımlar
- Vol: 10 Issue: 3
- Kanser ve Farkındalık Temelli Müdahale Programları: Sistematik Derleme
Kanser ve Farkındalık Temelli Müdahale Programları: Sistematik Derleme
Authors : Cennet YASTIBAŞ, Gülay DİRİK
Pages : 385-403
Doi:10.18863/pgy.357261
View : 6 | Download : 2
Publication Date : 2018-09-30
Article Type : Other
Abstract :Farkındalık temelli müdahalelerin psikolojik sağlık ve yaşam kalitesi üzerindeki etkileri psikolojik rahatsızlıkları olan kişilerde incelenmesinin yanı sıra son zamanlarda sıklıkla çeşitli fiziksel hastalığı olan kişilerde özellikle de kanser hastalarında incelenmektedir. Bu nedenle mevcut sistematik derleme çalışmasında farkındalık temelli müdahale programlarının (farkındalık temelli stres azaltma programı, farkındalık temelli bilişsel terapi ve farkındalık temelli sanat terapisi) etkilerinin kanser hastaları üzerindeki sonuçlarını değerlendirmek için yapılan randomize kontrollü çalışmaların incelenmesi amaçlanmıştır. Derlemeye alınan çalışmaların hepsinde farkındalık temelli terapilerin kontrol gruplarına göre üstün olduğu görülmüştür. Farkındalık temelli müdahalelerin kanser hastalarının ağrı, yorgunluk, uyku ve somatik belirti düzeyleri üzerinde olumlu etkilerinin olmasının yanı sıra depresyon, anksiyete, öfke ve stres gibi psikolojik sıkıntılarını azalttığı, travma sonrası gelişim gibi olumlu değişimlere yol açtığı ve yaşam kalitelerini iyileştirdiği belirlenmiştir.Keywords : farkındalık temelli müdahale programları, kanser, randomize kontrollü çalışmalar, sistematik derleme