- Psikiyatride Güncel Yaklaşımlar
- Vol: 2 Issue: 1
- Çocukluktan Erişkinliğe Obsesif Kompulsif Bozuklukta Hatalı Değerlendirme ve İnanç Alanları
Çocukluktan Erişkinliğe Obsesif Kompulsif Bozuklukta Hatalı Değerlendirme ve İnanç Alanları
Authors : İrem Pişgin, Dilek Şirvanlı Özen
Pages : 117-131
View : 7 | Download : 3
Publication Date : 2010-03-01
Article Type : Other
Abstract :Obsesif kompulsif bozukluğun (OKB) etiyolojisine yönelik olarak ortaya konan bilişsel modellerden Abartılı Sorumluluk Algısı Modeli, Yanlış Yorumlama Modeli ve Bilişsel Kontrol Modeli günümüzde birçok yönden geçerliliklerini sürdürmektedirler. Erişkin OKB'nda saptanan çeşitli bilişlere vurgu yapan bu modellere göre OKB'de etkin olan altı hatalı değerlendirme ve inanç alanı bulunmaktadır. Bunlar; abartılı sorumluluk algısı, düşüncenin önemsenmesi, düşüncelerin kontrolü, abartılı tehdit algısı, belirsizliğe tahammülsüzlük ve mükemmeliyetçiliktir. Erken yaşlarda OKB tanısı almış olan kişilerde görülen hastalık belirtilerinin obsesyonların saf kompulsiyonlarla seyredebilmesi, belirtilerin kademeli olarak ortaya çıkması ve sinsice ilerlemesi noktalarında ileri yaş OKB olgularında görülen belirtilerden farklılaştığı görülmektedir. OKB'ye ilişkin hatalı değerlendirme ve inanç alanları incelendiğinde düşüncenin önemsenmesinin, belirsizliğe tahammülsüzlüğün ve mükemmeliyetçiliğin erişkinlikte olduğu gibi, çocukluk ve/veya ergenlik dönemlerinde de bulunduğu; ancak, çocukluk ve ergenlik dönemlerinde görülen abartılmış sorumluluk algısının, düşüncelerin kontrolünün ve abartılı tehdit algısının, erişkinlerde olduğu kadar belirgin ve dikkat çekici olmadığı sonucuna ulaşılmaktadır. OKB belirtilerinin ve bu bozuklukla ilgili olan hatalı değerlendirme ve inanç alanlarının farklı yaş dönemlerinde ayrıştığı noktalar göz önünde bulundurularak erken teşhis ve müdahale yoluna gidilmesi OKB tedavisinin gidişatı için önem taşımaktadır. Bu yazının amacı, OKB etyolojisine yönelik ortaya atılan üç güncel bilişsel modeli ve OKB'nin bilişsel kuramının anlaşılmasını kolaylaştıracak altı hatalı değerlendirme ve inanç alanlarının gelişim dönemleri yönünden kısaca incelemektir.Keywords : Obsesif Kompulsif Bozukluk, Anksiyete Bozuklukları, Bilişsel Model, Çocukluk, Ergenlik, Erişkin