- Osmanlı Araştırmaları
- Vol: 37 Issue: 37
- Kahire'den Avrupa'ya Açılan Kapı: Medresetü'l-Elsün (Diller Okulu, 1835)
Kahire'den Avrupa'ya Açılan Kapı: Medresetü'l-Elsün (Diller Okulu, 1835)
Authors : Arzu MERAL
Pages : 77-98
View : 6 | Download : 2
Publication Date : 2011-06-01
Article Type : Other
Abstract :Son dönem Osmanlı coğrafyasındaki tercüme faaliyetleri modernleşme hareketinin önemli bir parçasını teşkil etmesine rağmen yeterince incelenmiş değildir. Bu makalede, Mısır modernleşmesinin önemli kurumlarından biri olan Medresetü’l-Elsün (1835) yani Diller Okulu, on dokuzuncu yüzyılda Kahire merkezli tercüme faaliyetlerinin odağı olarak ele alınmış ve Türkçe literatürde ihmal edilmiş bir konuya giriş yapılmıştır. Bu amaçla öncelikle Avrupa’da yazılmış eserlerin sistematik tercümesiyle meşgul olacak farklı bilim dallarında eğitim almış mütercimler ve ilkokullar için Fransızca öğretmeni yetiştirmek amacıyla açılan Diller Okulu’nun tarihçesi verilip, modern Mısır tarihi ile ne kadar içiçe olduğu gösterilmeye çalışılmıştır. Ardından Mısır’da tercüme faaliyetlerinde görev alan mütercimlerden genel olarak bahsedilip, Diller Okulu’nun meşhur emektarı Rifâ‘a Râfi‘ eš-Tahtâvî (1801-1873) tanıtılmış ve tespit edilebilen diğer mütercimlerin künyeleri verilmiştir. Son olarak, büyük çoğunluğu Diller Okulu mezunlarınca hazırlanmış tercümelerden bahsedilerek, özel gazete ve dergilerin, çeşitli ilmî ve meslekî cemiyetlerin ve tiyatroların bu tercüme eserlerin tanıtılıp yayılmasındaki rolüne değinilerek, İstanbul merkezli tercüme faaliyetleriyle kıyaslama imkânı sağlayacak veriler sunulmuştur.Keywords : Medresetü’l-Elsün, Kahire Tarihi, Diller Okulu, Mısır EğitimKültür Tarihi, Son Dönem Osmanlı Tercüme Faaliyetleri, Rifâ‘a Râfi‘ eš-Tahtâvî