ÜRDÜN EDEBİYATININ İLK SERBEST ŞİİR ÖRNEKLERİNDE TEMATİK İNCELEME
Authors : Seher Doğanci
Pages : 20-49
Doi:10.32330/nusha.1371192
View : 51 | Download : 69
Publication Date : 2023-12-29
Article Type : Research
Abstract :XX. yüzyıla kadar Osmanlı Devleti himayesinde Suriye’ye bağlı bir vilayet olan Ürdün’ün 1921’den önceye ait halk şiirleri, şarkıları ve edebiyatına dair yazılı ve sözlü kayıtları yoktur. Buna şairler ve ediplerin yokluğu da dâhildir. Ürdün’deki edebî hareketler üç merhaleye ayrılır. Bu merhalelerin birincisi 1921 ve 1946 yılları arasını kapsayan Emirlikler Dönemi Edebiyatı’dır. Bu edebiyat Ürdün’ün Bilâdu’ş-Şâm ve diğer Arap ülkelerinden Lübnanlı, Hicâzlı ve Iraklı şairlerle irtibatının devam ettiği dönemdir. Edebi eserlerin Kur’an Arapçası ile yazıldığı bu dönemde konu olarak İngiliz ve Fransız sömürgesine karşı mücadele işlenir. Ürdün şiiri bu dönemde Ürdünlü şairlerin elinde altın çağını yaşar ve bunlar arasında ‘Arâr lakaplı Mustafâ Vehbît’t-Tel ve Husnî Zeyd yer alır. İkincisi, 1948 ve 1967 yılları arasını kapsayan Nekbe (Felaket) ve Nekse (Yenilgi) Arasındaki Edebiyat olarak adlandırılır. Bu edebiyat 1948 yılında yarım milyon Filistinlinin Ürdün’ün doğu sahillerine iltica etmesiyle başlar. Ürdün-Filistin hüviyeti çerçevesinde oluşan bu dönem, ilk serbest şiir örneklerini ‘Abdu’r-Rahîm ‘Omar ve Teysîr Subûlle verir. Üçüncü dönem ise Haziran 1967’den günümüze kadar devam eden Nekse Sonrası Edebiyat olup Modern Ürdün Edebiyatının başlangıcı sayılır. Bu çalışma Ürdün Edebiyatının ikinci dönemi Nekbe ve Nekse Arasındaki Edebiyat’ta yer alan serbest şiir örneklerinin Arapçadan Türkçeye çevirisini amaçlamaktadır. Bu formda şiirler kaleme alan beş ayrı şairin beş farklı şiirlerinin tercümesini ve tahlilini ihtiva eden bu çalışmada şiirlerin konusu, simgeleri ve dili nitel araştırma yöntemlerinden doküman analizi kullanılarak yapılmıştır.Keywords : Teysîr Subûl, ‘Abdu’r-Rahîm ‘Omar, ’Ahmed ’Ebû ‘Urkûb, Kemâl Nâsır, Selîm Debâbne