IX-X/XV-XVI YY. İRAN TARİH YAZICILIĞI
Authors : Ümit Gedik
Pages : 35-50
Doi:10.32330/nusha.351664
View : 7 | Download : 4
Publication Date : 2017-12-29
Article Type : Research
Abstract :Çeşitli dönem ve dallara ayrılan tarih yazıcılığının temel prensibi bilgiyi aktarmaktır. Yazının bulunmasıyla, insanoğlu erken dönemlerinden itibaren yaşadığı olayları kâğıda aktarmıştır. Padişahlar ya da yöneticiler tarafından görevlendirilen kişiler dünyanın, ulusların veya ülkelerin mühim olaylarını, yaşadığı savaşları ve yaptığı antlaşmaları kısacası tarihini kaydetmişlerdir. Bu çalışmada, öncelikle bütün tarih uzmanları için İran tarih yazıcılığının başlangıcı olan Moğollar dönemi VII./XIII. yy. tarih yazıcılığına dair özet bir bilgi sunularak, bu dönemin önemli tarih kitapları ve bu kitapların sahip olduğu üslûp ve içeriğe dair bilgiler verilmiştir. Sonrasında ise, Timurlular Dönemi (IX-X/XV-XVI yy.) tarih yazıcılığı ve bu dönem için ana tarih kitapları sayılan; Ni z âmuddîn-i Şâmî’nin Z afernâme , Hâce Tâceddin-i Selmânî ’nin Şemsü’l-Hüsn, Hâfız-i Ebru’nun Mecma‘u’l-Tevârih, Mu‘înuddîn Natanzî’nin Muntahabu’t-Tevârîh , Şerefuddîn Alî-yi Yezdî’nin Zafernâme, Abdurrazzâk-i Semerkandî ’nin Matla‘u’s-sa‘deyn ve Mecma‘u’l- Bahreyn, Mîrhând ’ın Ravzatu’s - S afâ ve H ândmîr’in H abîbû’s-siyer hakkında ayrıntılı bir inceleme yapılarak, bu eserlerin içerik ve üsluplarına değinilmeye çalışılmıştır.Keywords : İran, İran Tarih Yazıcılığı, Tarih Kitapları, Timurlar