- Mühendis ve Makina
- Cilt: 64 Sayı: 712
- FOTOVOLTAİK MODÜLLERİN SÜRDÜRÜLEBİLİRLİĞİNDE YAŞANAN İKARUS SENDROMU
FOTOVOLTAİK MODÜLLERİN SÜRDÜRÜLEBİLİRLİĞİNDE YAŞANAN İKARUS SENDROMU
Authors : Aslı Birtürk, Melih Soner Çeliktaş
Pages : 526-548
View : 71 | Download : 40
Publication Date : 2023-09-29
Article Type : Research
Abstract :Bu çalışmada, fosile dayalı enerji kaynaklarının tüketiminin azaltılmasında önemli bir role sahip olan fotovoltaik (FV) sistemler, sürdürülebilirlik kapsamında incelenmiştir. Yenilenebilir enerji kaynaklarından elektrik üretiminde kullanılan teknolojiler arasında önemli bir paya sahip olan FV sistemler, görünür gelecekte ekonomik ömürlerini tamamladıklarında çevresel ve ekonomik sonuçlara sebep olacaktır. FV modüller ortalama 25-30 senelik ömür süresi boyunca temiz enerji üretimine katkı sağlarken dünyamız için oluşturacağı potansiyel tehlikeleri de bünyesinde barındırmaktadır. Yakın gelecekte daha yoğun bir şekilde karşımıza çıkacak olan FV modül atıklarla ilgili üreticilerin, kullanıcıların, devletlerin ve araştırmacıların daha hızlı bir şekilde sorumluluk alması ve eylem planlarının hayata geçirilebilmesi için FV modüllerin geri dönüştürülerek çeşitli endüstriyel alanlara yeniden kazandırılması ve gerekli girişimlerin politikalarla desteklenmesi gerekmektedir. Aksi takdirde, FV modüllerde yer alan kritik minerallerin hammadde kaynaklarının tükenmesi tehlikesi artarken, geri dönüşümü yapılmadan çevreye bırakılan FV modüller çevresel tehditler oluşturmaya devam edecektir. Gerçekleştirilen çalışmada, Türkiye’nin 2050 yılına kadar sahip olacağı FV sistem kurulu güçleri ve oluşacak FV modül atık miktarları on yıllık periyotlarla değerlendirilmiştir. Kurulu güç tahminleri için aylık ve yıllık artışlar ayrı ayrı göz önüne alınarak, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı (ETKB) tarafından yayınlanan verilerle karşılaştırılmıştır. Atık potansiyeli tahminleri, ekonomik ömür sonu ve erken dönem atıkları olarak ele alınmıştır. Toplam atık potansiyeli, Uluslararası Enerji Ajansı (IEA) ve Uluslararası Yenilenebilir Enerji Ajansı (IRENA) tarafından yayınlanan gelecek projeksiyonlarına göre değerlendirilmiştir. Elde edilen sonuçlarda, FV kurulu güç tahminlerinin ETKB tahminleri ile benzerlik gösterdiği, atık potansiyelinin IEA ve IRENA’nın ülkemiz için hazırladığı projeksiyonların yaklaşık üç katı büyüklüğünde olacağı görülmektedir. Buna göre, FV modüller geri dönüştürülmediği takdirde, çevresel atık potansiyelinin 2050 yılında 1 milyon 706 bin 159 tona ulaşacağı tahmin edilmektedir.Keywords : FV geri dönüşümü, FV atık, kristal silisyum, kritik mineraller, kurulu güç, yenilenebilir enerji