- Mühendis ve Makina
- Vol: 62 Issue: 703
- Asansör Kabini ve Yürüyen Merdiven El Bantlarının Yüzey Dezenfeksiyonu; Ultraviyole Işınlar
Asansör Kabini ve Yürüyen Merdiven El Bantlarının Yüzey Dezenfeksiyonu; Ultraviyole Işınlar
Authors : Aydın Arat, Hasan Basri Ercan, Adem Doğan, Serdar Turan, Hasan Kütük
Pages : 286-320
View : 13 | Download : 2
Publication Date : 2021-06-15
Article Type : Other
Abstract :Aralık 2019’da Wuhan şehrinde ortaya çıkan Covid-19, o zamandan bu yana yayılmaya devam etmiş ve pandemiye dönüşmüştür. Dünyada ve ülkemizde Covid-19 vakalarının artması sonucu, kişisel temas ve fiziksel mesafe konularında önlem alınması elzem hale gelmiştir. Covid-19 salgını, temas ve hava yoluyla bulaştığı bilinmektedir. Bu salgını önlemenin veya azaltmanın en önemli adımlarından biri, alanda bulunan insanların fiziksel mesafe kurallarına uymasını sağlamak, diğeri ise dokunulan yüzeylerin dezenfeksiyonunu yapmaktır. İnsanların bir araya gelmek zorunda olduğu alanlar vardır. Bu alanlarda yüzey ve havada mikrobiyal flora çeşitliğinin artmasına neden olmaktadır. Bu artış enfeksiyon hastalıklarına davetiye çıkarmaktadır. Özelikle asansör ve yürüyen merdivenler insanların bir araya gelmek zorunda olduğu alanlardır. Ülkemizde her gün 50 milyondan fazla insanın taşındığı bilinmektedir. İnsan sirkülasyonun bu kadar yoğun olduğu alanlarda önlem alınması zorunlu hale gelmiştir. Salgının yayılma hızını azaltmak için uygulanan geleneksel yöntemlerde (kimyasal dezenfeksiyon) alınması gereken tedbirler sınırlı ve kontrolü, takibi oldukça zordur. Sistemin otomatikleştirilmesi ve teknolojik imkanlar ile takibi günümüzde mümkün hale gelmiştir. Bu çalışmada Ultraviyole C (UVC) kısa dalga boyunda ışıma yapan lambalar kullanılarak asansörlerde; kabin hava kalitesinin iyileştirilmesi, çağrı butonları, küpeştelerin ve yürüyen merdivenlerde ise el bantları gibi dokunma yüzeylerinin dezenfeksiyonunun hangi kriterler eşliğinde yapılması gerektiği tanımlanarak otomatikleştirme aşamaları tariflenecektir. Covid-19 salgınıyla birlikte insanların toplu olarak kullandığı asansörler, yürüyen merdivenler ve yürüyen bantlarda dezenfeksiyon işlemi bir zorunluluk haline gelmiştir. Araştırmanın başlangıcında Covid-19 virüsünün yapısı, çeşitli ortamlarda yaşam süreleri gibi önemli bilgilere yer verilmiştir. Araştırmanın amacı ise asansörlerde,yürüyen merdivenlerde ve yürüyen bantlarda insan temasının olduğu yüzeylerin uygun şartlar sağlanarak nasıl dezenfekte edilmesi gerektiğinin açıklanmasıdır.Araştırma, "Asansör,yürüyen merdiven ve yürüyen bantlarda dezenfeksiyon için ne tür cihazlar kullanılmalıdır?”, "Dezenfeksiyon amacıyla kullanılan cihazların uygun montaj şartları nelerdir?”, "Konu ile ilgili ulusal veya uluslararası standartlar nelerdir ve standartların hangi alt başlıklarından faydalanılmalıdır?”, "Kullanılan dezenfeksiyon cihazlarının asansörlerin, yürüyen merdivenlerin ya da yürüyen bantların güvenli bir şekilde çalışmasına engel olmaması için neler yapılmalıdır?”, "Dezenfeksiyon için kullanılan cihazlar hangi özelliklere sahip olmalıdır?”, "UVGI lambaların kabin içinde etki ettiği alanlar nerelerdir?”, "Dezenfeksiyon için ne tür cihazlar kullanılır?” gibi sorulara yanıt aramaktadır. Araştırmanın literatür taraması yapılırken öncelikle alanında uzman kişilerin görüşlerine başvurulmuştur. Makina mühendisleri odasının basılı kaynakları, üniversitelerde konu ile ilgili yapılan çeşitli araştırmalar,konuya ilişkin fikir beyanında bulunulmuş kongre sonuç bildirgeleri ve ülkede kullanılan uluslar arası geçerliliğe sahip standartlar başlıca kaynaklar olmuştur. Kullanılan kaynakların ve destek alınan uzmanların genel görüş eğilimi, dezenfeksiyon için kullanılacak cihazların asansörlerin,yürüyen merdivenlerin ve yürüyen bantların güvenli şekilde çalışmasını engellemeden montajlanmaları ve senkronize bir şekilde çalışmaları yönündedir. Uygun olmayan şartlarda montajlanan ürünler kullanıcı güvenliğini tehdit edecektir.Keywords : Ultraviyole, UVGI, asansör