- Mecmua
- Issue: 10
- TÜRK TARİHİ AÇISINDAN DUNHUANG BÖLGESİNDE ORTAYA ÇIKAN BULGULARIN ÖNEMİ VE TÜRK KÂĞIT-BASKI TEKNİKLE...
TÜRK TARİHİ AÇISINDAN DUNHUANG BÖLGESİNDE ORTAYA ÇIKAN BULGULARIN ÖNEMİ VE TÜRK KÂĞIT-BASKI TEKNİKLERİNİN ARAŞTIRMASI
Authors : Sait Şahin, Ilayda Şahin
Pages : 284-302
Doi:10.32579/mecmua.783389
View : 6 | Download : 5
Publication Date : 2020-09-30
Article Type : Research
Abstract :Tarihte kâğıt, mürekkep ve matbaanın icadı insanlık tarihinde en önemli gelişmelerinden sayılmaktadır. Kâğıt ve mürekkebin kullanımı dönemin mevcut iletişim alışkanlıklarını değiştirerek avantajlı seçenek olarak ön plana çıkmıştır. Söz konusu icatlar başta yazılı eserlerin çoğalmasını hızlandırmış, dönemin önemli gelişmelerini kâğıtlara geçirerek günümüze kadar aktarımı sağlanmıştır. Kâğıdın icadı dünyada dört büyük buluştan biri sayılarak M.Ö 2.yüzyıldan günümüze kadar hala kullanılan yaygın iletişim seçeneği olmuştur. Türklerin yüzyıllardır yaşadığı bölge olan Doğu Türkistan ve Dunhuang bölgesinde son yıllarda yapılan arkeolojik çalışmalarda ortaya çıkartılan bulgularda Türklere ait kâğıt ve baskı tekniğinde kullanılan oyma baskı parçaları bulunmuştur. Türk tarihi açısından oldukça önemli olan bu gelişmeler neticesinde Türklerin kendilerine özgü kâğıt hammaddesini işleyerek kâğıt yaptıkları ortaya çıkarmaktadır. Türklerin kâğıt yapımında kullandıkları ham madde seçimi ve baskı teknikleri incelendiğinde alışılmış Çin kâğıdından ve baskı tekniklerinden farklı olduğunu ortaya koymaktadır. Türk kâğıdı yapımında dut ağacı ve kenevirden elde edilmiş hammaddeler kullanılırken, Çinliler kamış ve ipek kullanılmıştır. Çin’de günümüze kadar bulunan en eski kâğıt ve baskı parçaları Türklerin yaşadığı bölgelerde ortaya çıkartılmıştır. Türk kâğıdı ve baskı parçaları Çin’de bulunan en eski kâğıt kalıntısı ve baskı örneği özelliğini taşımaktadır. Bu makalede başlıca Dunhuang bölgesinde ve Doğu Türkistan bölgelerinde gerçekleştirilen arkeolojik kazılarda ortaya çıkartılan Türklere ait kâğıt, matbaa ve baskı tekniklerinin detayları araştırılarak tartışılacaktır.Keywords : İletişim, Kâğıt, Türkler, Tarih, Çin