İstanbul'un Diasporik İmgeleri
Authors : Sebahattin SEN
Pages : 7-38
Doi:10.18691/kulturveiletisim.1025561
View : 9 | Download : 4
Publication Date : 2022-03-08
Article Type : Research
Abstract :İstanbul’un sinematografik imgeleri, Yeşilçam’dan bugüne farklılaşmaktadır. Yeşilçam melodramlarında evin bir uzantısı, bir tür bir iç mekân gibidir İstanbul. 1960’lı ve 1970’li yılların toplumsal gerçekçi filmlerinde ise bir taraftan bakışın öne yöneldiği, ele geçirilmesi gereken bir arzu mekânı, diğer taraftan mücadele edilmesi gereken kötücül bir evrendir. 1990’lardan bugüne, İstanbul artık olumlu ya da olumsuz bir imgenin yüklenmediği, sıradan ilişkilerin ve hayatların sıradan şehridir. Bununla birlikte Kürt filmlerinde ya da Kürtleri konu edinen filmlerde İstanbul’un nasıl bir imgesinin oluştuğuyla ilgili akademik bir çalışmaya rastlanmamaktadır. Kürt sinemasının gelişiminde önemli bir yere sahip olan İstanbul; 1990’ların sonlarından bu yana Kürt filmlerinin yoğun bir şekilde üretildiği, dağıtıldığı ve izlendiği merkezlerden biridir. Bu durum, yani İstanbul’un hem Kürtler hem de Kürt sineması açısından bir merkeze dönüşmesi; hem Kürt sorunuyla hem de İstanbul’un kültürel, sanatsal, politik ve kolonyalist bir metropol olmasıyla bağlantılıdır. Dolayısıyla Kürt yönetmenler ve senaristler açısından İstanbul’un; belli algıların, duyguların, fikirlerin yoğunlaştığı sinematografik bir mekâna dönüşmesi anlaşılabilir. Bu makalede, Kürt filmlerinde ve Kürtlerin konu edildiği filmlerde İstanbul’un Türk sinemasında görülmeyen yeni bir imgesinin belirdiği iddia edilmektedir. İstanbul’un diasporik imgesi olarak adlandırılan bu yeni imge, 1990’ların sonlarından bugüne bir dizi film üzerinden çözümlenecektir. Bu filmlerde İstanbul; politik aktivizmin, devletten ve toplumdan yayılan şiddetin, geride bırakılan "ülkeye” duyulan özlemin geçici ortamı ve dağılmanın, delirmenin, parçalanmanın mekânıdır.Keywords : Diasporik imge, İstanbul, Türk sineması, Kürt sineması, kolonyal dağılma.