Kafes Filminde 12 Eylül Belleğinin Yeniden İnşası
Authors : Hülya Göğerçin Toker
Pages : 181-182
View : 10 | Download : 5
Publication Date : 2019-06-01
Article Type : Research Article
Abstract :12 Eylül öncesi dönemin aktif siyasi gruplarından biri olan ülkücüler, diğer siyasi gruplara kıyasla, 12 Eylül tanıklıklarını ve mağduriyetlerini toplumla paylaşmak konusunda isteksiz ya da suskun bir grup olmuştur. Ülkedeki bazı siyasi gelişmelerin ardından 12 Eylül ile hesaplaşma olasılığının ortaya çıktığı 2010 yılıyla birlikte ülkücü hareketin temsilcilerinden olan bazı isimler bu sessizliği bozmuş olsa da ülkücülerin genel tavrı çok da değişmemiştir. Kafes filmi ise, 12 Eylül’e ülkücülerin gözünden bakan bir film olma iddiasıyla çekilmiş ilk film olarak, daha önce sol ya da liberal-sağ bakış açılarıyla çekilmiş olan 12 Eylül filmleri arasındaki yerini almıştır. Bu açıdan önemli bulunan Kafes’in anlatısına bellek çalışmalarının temel kavramları çerçevesinde yakından bakmak amaçlanmıştır. Makalenin temel sorunsalı 12 Eylül’ün ve 12 Eylül öncesinin aktif siyasi gruplarından olan ülkücülerin nasıl temsil edildiği ve bu temsilin 12 Eylül ile yüzleşmeye olanak sağlayıp sağlayamayacağıdır. Makalede öncelikle ülkücü hareketin ortaya çıkışı ve 12 Eylül öncesi durumu hakkında kısaca bilgi verilmiştir. Daha sonra filmin anlatısı, bellek çalışmalarının anakronizm, toplumsal çerçeve, çarpıtma ve yüzleşme gibi kavramları çerçevesinde incelenmiştir. Kolektif bellek yeniden inşa edilirken güncel çıkarlara da hizmet etmektedir. Michael Schudson, belleği yeniden inşa ederken bu inşanın geçmişi çarpıtarak yapıldığına dikkat çekmekte ve çarpıtma dinamikleri üzerinde durmaktadır. Makalede, Schudson’ın belirttiği çarpıtma dinamiklerinden araçsallaştırma ve öykülemenin filmin anlatısında nasıl kullanıldığına bakılmıştırKeywords : 12 Eylül, ülkücü hareket, toplumsal bellek, yüzleşme, çarpıtma