HALİT ZİYA UŞAKLIGİL’İN ROMANLARINDA ‘ATEŞ’İN TÜRLÜ HÂLLERİ
Authors : Süheyla YÜKSEL
Pages : 151-167
View : 4 | Download : 3
Publication Date : 2022-12-28
Article Type : Other
Abstract :Halit Ziya Uşaklıgil Sefile’den başlayarak romanlarında ‘ateş’i çeşitli fonksiyonlarıyla ve değişen oranlarda kullanmıştır. Bu oran bir alev figürüyle resmedilebilir. İlk üç eserde ‘ateş’ az, Ferdi ve Şürekası, Mai ve Siyah ve Aşk-ı Memnu’da daha fazla ve anlamlıdır. Nesl-i Ahir’de ‘ateş’ ve ateşle ilgili unsurlar çok az yer bulmuştur. Kırık Hayatlar’da belirlenen başlıklara uygun bir kullanıma rastlamak mümkün olmadığı gibi bu romanda ‘ateş’ farklı bir fonksiyonla da işlenmemiştir. Yazarın ‘ateş’e daha çok kahramanlarının psikolojilerini açığa çıkarmak için müracaat ettiği görülmektedir. Nesl-i Ahîr ve Kırık Hayatlar kalabalık şahıs kadrolarıyla bu tahlillerin derinleşmesine müsait değildir. Halit Ziya Uşaklıgil’in romanlarında ‘ateş’in yer alış şekli yazarın biyografisinden, etkilendiği eserlerden ve sanatında kat ettiği yollardan hareketle yorumlanabilmektedir. Bu makalede Halit Ziya Uşaklıgil romanlarında ‘ateş’in türlü hâlleri "Babasız Tüten Ocak”, "Cinselleşmiş Ateş”, "Mum Işığı”, "Yok Edici Gücüyle Ateş” ve "Arındırıcı Gücüyle Ateş” olmak üzere beş başlık altında toplanmıştır. Bu başlıklar altında yer alan eserlerin değerlendirilmesinde yayımlanış tarihleri göz önünde bulundurulmuştur.Keywords : Halit Ziya Uşaklıgil, roman, ateş, mum ışığı, ocak, arınmak, yok olmak, fire, candlelight, cleansing, annihilation