- KÜLTÜRK
- Issue: 6
- XX. YÜZYILIN SONLARINDA KALEME ALINAN DERLEME BİR MEVLİD ÖRNEĞİ: ŞEYH SEYYİD HATTAT AHMED TAKÎ’NİN M...
XX. YÜZYILIN SONLARINDA KALEME ALINAN DERLEME BİR MEVLİD ÖRNEĞİ: ŞEYH SEYYİD HATTAT AHMED TAKÎ’NİN MEVLÛDU’N-NEBEVÎ’Sİ
Authors : Duygu KAYALIK ŞAHİN
Pages : 115-139
View : 12 | Download : 3
Publication Date : 2022-12-28
Article Type : Other
Abstract :Âlemlerin yaratılış vesilesi olan Hz. Muhammed’in doğumunu anlatmak ve ona duyulan sevgiyi dile getirmek arzusuyla ortaya çıkan mevlid yazma geleneği, XV. asırda Ahmedî ile başlayarak günümüze kadar devam etmiştir. Allah’ın rahmetine nail olabilmek, Hz. Muhammed’in şefaatiyle şereflenmek ve hayırla yâd edilmek gibi muhtelif sebeplerle Türk İslam edebiyatında çok sayıda mevlid kaleme alındığı bilinmektedir. Çalışmamıza konu edilen ve kaynaklarda şimdiye kadar ismi zikredilmeyen mevlidlerden biri de farklı mevlidlerden intihap edilen beyitlerin bir araya getirildiği Mevlûdu’n-Nebevî’dir. Şeyh Seyyid Hattat Ahmed Takî tarafından 9 Zilkade 1400/ 19 Eylül 1980 tarihinde 247 beyit olarak kaleme alınan bu eser, aruzun "fâilâtün/fâilâtün/fâilün” kalıbıyla mesnevi nazım şeklinde ve Arap harfleriyle yazılmıştır. Tertip hususiyetleri ve kullanılan motifler bakımından mevlid geleneğine bağlı olarak kaleme alındığı müşahede edilen Mevlûdu’n-Nebevî’de, Eski Anadolu Türkçesinin söz varlığı da görülmektedir. Bu çalışmada öncelikle mevlid musannifi Şeyh Seyyid Hattat Ahmed Takî’nin biyografisi ortaya konulmuştur. Derleme bir eser olan Mevlûdu’n-Nebevî’nin dil, şekil, yapı ve muhteva özellikleri incelenmiş, esere tesir eden ya da musannifin doğrudan alıntı yaptığı on bir kaynak tespit edilmiştir. Çalışma sonunda Mevlûdu’n-Nebevî’nin transkripsiyonlu metni hazırlanarak araştırmacıların istifadesine sunulmuştur. Bu çalışmanın amacı, kaynaklarda yer almayan bir mevlid metnini ortaya çıkararak mevlid literatürüne katkı sağlamaktır.Keywords : Türk İslam Edebiyatı, mevlid, Şeyh Seyyid Hattat Ahmed Takî, Mevlûdu’n-Nebevî, Turkish Islamic Literature, mawlid, Sheikh Sayyid Calligrapher Ahmed Takî, Mevlûdu’n-Nebevî.