TÜRKÇEDEKİ MEYVE ADLARININ İŞLEVSELLİĞİ
Authors : Hacı KARPUZ, Veysi AKIN
Pages : 25-47
View : 6 | Download : 3
Publication Date : 2020-06-21
Article Type : Research
Abstract :Bu incelemede Türkçede kullanılan 105 meyve adının Türk kültürü içerisinde yüklendiği işlevler ortaya konulmaya çalışılmıştır. Bir yandan adlandırma geleneğine bağlı olarak Türk insanının toplum, doğa ve nesne ilişkilerini anlamaya çalışılırken diğer yandan kültürel öğelerin aynı çevre ve konumda nasıl birleştirilebildikleri, adların üst yaşam alanlarındaki işlevlerini yüklenme yetenekleri incelenmiştir. Türkler, mitolojik dönemlerden günümüze kadar yaşamın birçok alanında olduğu gibi doğayla, bitkilerle çok yakın ilişkiler içerisinde olmuş, buna bağlı olarak meyvelerle ilgili zengin bir kültürel çeşitlilik oluşturmuşlardır. Meyveler için kullanılan sözcüklerin bu çerçevede çok değişik işlevler yüklendiği görülmektedir. Bu makalede, meyve adlarının, meyve adı olmadan önceki işlevleri, başka alanlarda, sırasıyla orun adı, kişi adı, edebi eser adı, ticari alan adı, internet sitesi adı, yiyecek-içecek adı olarak kullanılışları ve benzetme unsuru ve motif olarak kullanılışları ortaya konulmaya çalışılmıştır. Böylece Türk insanının nesne karşısındaki özel ve öznel tutumu, meyve nesneleri, onları nesne yapan özellikleri ve onların zihinsel algılatmaya, anlamaya hizmet eden adları çevresinde oluşturulmuş kültürel doku birazcık da olsa irdelenerek belirlenmeye çalışılmıştır.Keywords : Türkçe söz varlığı, sözcükbilim, bitki adları, adbilimi, işlevsel dilbilim, meyve adları