Üsküdar’ın Kent İmgeleri Bağlamında Okunabilirliği
Authors : Mücella Ateş
Pages : 223-244
Doi:10.35674/kent.1020409
View : 8 | Download : 4
Publication Date : 2022-03-30
Article Type : Research
Abstract :Kentsel mekânın okunması ve kullanıcıların zihninde oluşan yansımasının belirlenmesi, mekân- kullanıcı ilişkilerinin tanımlanmasına yönelik çözümlemeler ortaya konulması ve tasarım çalışmaları bakımından önemlidir. Zihinlerdeki mekânsal algı aynı zamanda insanların kent mekânı içindeki davranışlarını da açıklayıcı niteliktedir. Bu araştırmada, kentsel mekânın okunması ve zihinlerdeki mekânsal boyuta ilişkin bilişsel haritalama biçimleri, İstanbul’un Üsküdar ilçesi üzerinden ele alınmıştır. Çalışmanın amacı, Üsküdar’ın mekânsal anlamda okunarak, imge noktaların hem kuramsal hem de kullanıcı deneyimleri üzerinden karşılaştırmalı olarak ortaya konulmasıdır. Çalışmanın yöntemi iki aşamadan oluşmaktadır. İlk aşamada Lynch’in "Kent İmgesi” kitabında ortaya koyduğu beş temel imge olan ‘yollar, düğüm noktaları, işaret öğeleri, bölgeler ve kenarlar/sınırlar’ kapsamında anket çalışması yapılarak açık uçlu sorular ve mülakat ile Üsküdar’ın kentsel imgeleri belirlenmiştir. İkinci aşamada ise katılımcılardan serbest hatırlama yöntemi ile Üsküdar haritası çizmeleri istenmiş, ilk aşamada ortaya konulan imgelerin bilişsel haritalarda ifade edilme biçimleri irdelenmiştir. Bulgular, Üsküdar’ın mekânsal olarak algılanma düzeyine dayanarak, Lynch’in beş temel kategorisi çerçevesinde, alana yönelik çözümlemeleri ortaya koymuştur. Sonuç olarak, hem deneyimlerden referans alan hem de kullanıcının zihninde var olan görsel algı analiz edilmiş ve Üsküdar’ın imgeleri belirlenmiştir. Bu imgeler mekânsal bellek ve kentlinin kent mekânıyla kurduğu ilişkiyi biçimlendirmesi bakımından önem taşımaktadır.Keywords : Mekân Algısı, Kentsel İmge, Bilişsel Harita, Mekân Okuma