- Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi
- Vol: 11 Issue: 20
- YAPILANDIRMACI ÖĞRENME YAKLAŞIMININ SOSYAL-BİLİŞSEL BAĞLAMDA BİLGİYİ OLUŞTURMAYA KATKISI
YAPILANDIRMACI ÖĞRENME YAKLAŞIMININ SOSYAL-BİLİŞSEL BAĞLAMDA BİLGİYİ OLUŞTURMAYA KATKISI
Authors : Bünyamin Yurdakul
Pages : 39-67
View : 12 | Download : 6
Publication Date : 2008-12-01
Article Type : Research
Abstract :Problem Durumu: Etkili ve verimli bir öğrenmenin gerçekleşmesi için; birey, öğrenme görevi ve etkileşim ortamı değişkenlerinin birlikte ele alınarak yordandığı, planlandığı, uygulandığı ve değerlendirildiği düzenekler olan program tasarıları, eğitim sistemlerinin hedeflerine ulaşmasında değişmez ana unsurlardan biridir. Araştırmanın Amacı: Bu çalışmanın amacı, yapılandırmacı öğrenme yaklaşımının sayıltılarına uygun denencel bir program tasarısı hazırlayarak uygulamasını gerçekleştirmek ve bu uygulamalar çerçevesinde sosyal-bilişsel bağlamda bilginin nasıl oluşturulduğunu belirlemektir. Yöntem: Araştırmada öntest-sontest kontrol gruplu deneme modeli ile nitel veri birleşiminden oluşan karma araştırma modeli kullanılmıştır. Araştırma, Ankara’da Beytepe İlköğretim Okulu altıncı sınıf Sosyal Bilgiler dersinde yürütülmüştür. 10 hafta süresince deney grubu denencel Sosyal Bilgiler program tasarısı uygulamalarına katılırken, kontrol grubu geleneksel öğretim uygulamalarına devam etmiştir. Program tasarısı; yapılandırmacı öğrenme yaklaşımıyla ilgili işbirliğine dayalı, problem temelli ve proje tabanlı öğrenme özelliklerini içermektedir. Öğrenenler, işbirlikli gruplarda yapılandırılmamış problem durumlarına yönelik çözüm tasarımlarını oluşturmaya dönük etkin, sosyal ve yaratıcı etkinlikler içinde yer almışlardır. Bunun yanında her öğrenen, deney uygulaması süresinde araştırmaya dayalı bir proje oluşturmuştur. Nitel veriler; öğrenenlerin yansıtıcı günlüklerinden, bilişötesi düşünme kayıtlarından, yapılandırılmış gözlem formuyla sağlanan alan notlarından, yapılandırılmamış öğretmen günlüklerinden ve katılımcılarla yapılan görüşmelerden sağlanmıştır. Nitel veri seti, içerik analizi kullanılarak tümevarımcı bir yaklaşımla araştırmacının bu çalışma için geliştirdiği özgün bir stratejiyle çözümlenmiştir. Bulgular: Nitel veri setinin analiziyle fiziksel çevreye, duyuşsal özeliklere, sosyal ortama, bilişsel özelliklere, sosyal-bilişsel bağlamda bilginin yapılandırılmasına ve öğrenen özelliklerine ilişkin sonuçlara ulaşılmıştır. Araştırmada nitel olarak sosyal ortam ve bilişsel yapının ortaya çıkardığı oluşumlar sentezlenerek sosyal-bilişsel bağlamda bilginin nasıl yapılandırıldığı örüntülenmiştir. Sosyal-bilişsel bağlamda bilginin yapılandırılması sürecinin, önbilgilerin açığa çıkarılmasıyla/paylaşılmasıyla başladığı görülmüştür. İkinci aşamada önbilgiler sorgulanmıştır. Bu aşamanın en kritik özelliğinin, öğrenenlerde bilişsel çelişkiler yaratmak olduğu ortaya çıkmıştır. Ortak anlamlara ulaşma, sosyal-bilişsel bağlamda bilginin yapılandırılmasının bir diğer aşamasını oluşturmuştur. Öğrenenlerin ortak anlamları, varolan bilgi yapılarıyla ters düşse de, tamamen farklı bir yapı oluştursa da, farklı önbilgilerin açığa çıkışı ve sorgulanmasıyla oluşturulmuştur. Sosyalbilişsel bağlamda bilginin yapılandırılmasında bir diğer aşamanın gözden geçirme / öz düzenleme olduğu ortaya çıkmıştır. Bu aşamada, sosyal olarak ortaya çıkan, başkalarının fikirleriyle şekillenen ortak anlamlardan hareketle öğrenenler, kendi bilgi yapılarını ya da anlamlarını gözden geçirerek özdüzenlemelerde bulunmuşlardır. Sosyal bağlamda bilginin yapılandırılmasında son aşama ise yeni / özgün bilgi yapılarına ulaşma olarak geçekleşmiştir. Yeni anlamlar, önbilgilerle yoğrularak yeni bir yapı kazanmış ve bu yeni yapı, öğrenme sürecinde tekrar önbilgi olarak yansıtılmıştır. Sonuç: Nitel sonuçlar ise yapılandırmacı öğrenme çevrelerinde oluşan fiziksel, sosyal, duyuşsal, bilişsel ve öğrenen özellikleri ile öğrenme görevleri değişkenlerinin eş zamanlı ve etkileşimsel dirik yapılarının bilgiyi yapılandırmada temel olduğunu ortaya koymuşturKeywords : Yapılandırmacılık, Program Tasarısı, Öğrenmenin Bağlamı, Nitel Araştırma.