- Karadeniz Uluslararası Bilimsel Dergi
- Issue: 47
- HISTORICAL AND MODERN TOPONYMY: THE EXAMPLE OF QIQINETI VILLAGE
HISTORICAL AND MODERN TOPONYMY: THE EXAMPLE OF QIQINETI VILLAGE
Authors : Merab Beridze
Pages : 1-15
Doi:10.17498/kdeniz.768053
View : 7 | Download : 4
Publication Date : 2020-09-20
Article Type : Research
Abstract :Makalede Kikineti köyüne ait yer adlarının tetkiki yapılmıştır. Köy, Gürcistan'ın güneyinde, Samtshe-Cavakheti bölgesi Adigeni ilçesindedir. Ülkenin bu bölgesi Meskheti eski yer adlarıyla da ünlü, Gürcistan'ın en eski bölgelerinden biridir. Çobareti, Muskhi, Tskordza, Toba ve diğer köylerin isimleri iki bin yıldan daha eskidir. Meskheti'nin bazı köylerinde yerleşik halk mevcudiyetini muhafaza ettiği için yer adları kendi eskiliğini korumuş ve geleneklerini yansıtmıştır. Ancak, birçok köyde tarihi gelişmeler yüzünden nüfus göç etmiş ve buralara yeni sakinler yerleşmiştir. Bu durum, toponimlerin doğal gelişim sürecinin durmasına ve idari müdahaleler nedeniyle yeni toponimlerin ortaya çıkmasına sebep olmuştur. Kikineti köyü de bu köylerden birisidir. Bu bağlamda, günümüzde var olan mikrotoponimlerin incelenmesi önem arzetmektedir. Makalede , makrotoponimler tarihsel ve karşılaştırmalı yönteme dayanarak analiz edilmiştir. Bazı durumlarda, kaynaklardaki toponimler değişmiş ve yeni şekilleri ile bize ulaşmıştır. Bu hal ise yer adlarının hangi dille bağlantısının olduğunu belirlemeyi zorlaştırmaktadır. 20. yüzyılda tespit edilen yer adları çoğunlukla görüşme yapılan kaynak kişilerden derin görüşme yöntemi ile elde edilmiştir. Bilgi kaynaklarına ek olarak, verileri toplarken, Samtshe- С avakheti Devlet Üniversitesi lisans ve yüksek lisans öğrencilerinin malzemeleri de kullanılmıştır. Gürcüce dışındaki kaynakları tararken ağırlıklı olarak Gürcüce yayınlanan Osmanlı kaynaklarını da kullandık. Bilgi kaynaklarından ve tarihsel kaynaklardan elde edilen materyaller, ağızları karıştırarak toponimlerden oluşan bir dizi formun yapısal ve semantik analizini sağla dı ve bu durum köyün yeni oluşturulan linguo-diyalektik durumunun özelliğini de ortaya serdi. Bir köyün topon imlerinin inceleme nin detaylandırması , yeni katmanların belirlemesi Gürcü toponimlerine has olan özelliklerin ve köyde tespit edilen özel durumlar ın incelemesini sağla dı. Çalışmanın sonuçları, mikrotoponimlerin ortadan kaybolmasının temel nedeni olarak nüfusun idari müdahale yoluyla zorla yer değiştirmiş olduğu ortaya çıkmıştır. Ayrıca, idari müdahalenin sonucunda arazilerin ve yerlerin yeniden dağıtımında değişmez ve ana referans noktası olarak oronimlerin ne kadar önemli olduğu belirlenmiştir.Keywords : Samtshe-Cavakheti, toponim, Müslüman Meskh, yeni toponimler, 20. yüzyıl, dil durumu, Meskheti bölgesi lehçesi