- Türkiyat Mecmuası
- Vol: 32 Issue: 1
- Yemen’i Payitaht’a Bağlamak: Yemen Vilayeti Telgraf Şebekesi ve Bağlantı Hatları
Yemen’i Payitaht’a Bağlamak: Yemen Vilayeti Telgraf Şebekesi ve Bağlantı Hatları
Authors : Diren Çakilci
Pages : 61-92
View : 9 | Download : 3
Publication Date : 2022-06-30
Article Type : Research
Abstract :Yemen Vilayeti dâhilinde telgraf hatları inşa edilmesi hakkında 1870’li yılların başlarına ait kayıtlar mevcut ise de 19. yüzyılın sonlarına kadar Yemen Vilayeti merkezlerinin birbiriyle ve vilayet şebekesinin başkentle doğrudan irtibatı mümkün kılınamamıştır. Yemen Vilayeti’ne telgraf hatlarının uzatılması için 1872’de planlanan ilk güzergâh Şam-Medine-Cidde-Kunfuda-Hudaydah yolunu takiple bir kara hattı olarak planlanmış ama hayata geçirilememiştir. Civarda bulunan Aden, Sevakin, Musavva, Perim Adası gibi yerlerdeki uluslararası telgrafhaneler vasıtasıyla Payitaht ile hızlı haberleşme ağı kurulmaya çalışılmıştır. Bunun için Kızıldeniz’de bulunan Eastern Telgraf Şirketi denizaltı kabloları büyük önem arz etmiştir. Yemen’in Osmanlı şebekesine uzaklığı, arazinin doğal engelleri, bölgedeki daimi isyanlar ve devlet bütçesindeki sıkıntılar uzun yıllar vilayet hatlarının tam anlamıyla devlet ve ahali menfaatine uygun olarak inşasına engel olmuştur. 19. yüzyılın sonunda yabancıların bölgedeki faaliyetlerinin artması ve isyanların şiddetlenmesi telgrafa duyulan ihtiyacı daha da artırmıştır. Çalışmada, Yemen Vilayeti telgraf hatlarının kurulması, Osmanlı Devleti’nin bu yöndeki çaba ve çözüm arayışlarıyla Kızıldeniz sahillerindeki haberleşme trafiğine ışık tutulmaya çalışılmıştır. Bu sayede bölgenin askerî, siyasi ve ekonomik tarih anlatımına katkı sağlanmıştır.Keywords : Yemen, Payitaht, Telgraf, Haberleşme, Osmanlı Devleti, Kızıldeniz