- Türkiyat Mecmuası
- Vol: 30 Issue: 2
- IV. Murat Dönemi Osmanlı Seferlerinde Konar- Göçerlerin Et Temini ve Taşımacılık Hususundaki Rolleri...
IV. Murat Dönemi Osmanlı Seferlerinde Konar- Göçerlerin Et Temini ve Taşımacılık Hususundaki Rolleri
Authors : Süleyman Polat
Pages : 671-698
View : 10 | Download : 5
Publication Date : 2020-12-27
Article Type : Research
Abstract :Bilindiği üzere Osmanlı Devleti’nin kuruluşunu sağlayan en temel etkenlerden birisi konar-göçer Türkmenlerin sağladığı katkıydı. Nitekim konar-göçer Türkmenler Osmanlı Devleti’nin kuruluş aşamasında sağladıkları dinamizmin yanında, askerî çatışmalara verdikleri destek ile de yeni devletin oluşumunda etkili olmuştu. Ancak devletin kuruluş sürecinin tamamlanması, merkez, taşra ve askerî teşkilatının gelişmesiyle beraber konar-göçer grupların askerî sahada üstlendikleri rol de değişmişti. Osmanlı Devleti’nin ilk zamanlarındaki durumunun aksine konar-göçerler savaşın merkezindeki rollerini kaybetmişse de ilerleyen dönemlerdeki Osmanlı savaşlarında üstlendikleri rolleri değişerek devam etmişti. Bu çalışmada merkeziyetçi yapının oluşup devlet teşkilatının gelişmesine bağlı olarak, XVII. yüzyıldaki örnekler dâhilinde Osmanlı Devleti’nin askerî faaliyetleri içerisinde konar-göçerlerin savaşlardaki değişen rolü ele alınmaktadır. Buna göre konar-göçerlerin beyliğin kuruluş sürecinde verdikleri askerî destekten, zaman içerisinde üretim yapan ve vergilerini ödeyen tebaaya dönüşmeleriyle birlikte, savaşlarda üstlendikleri aynî yükümlülüklere yer verilmiştir. Bu kapsamda incelenen sefer örneklerinde, konar-göçerlere tarh edilen aynî vegiler ve bu cemaatlerden yapılan koyun satın alımlarıyla ordunun iaşe meselesine sağladıkları katkıdan bahsedilmiştir. Yine ordunun taşıma işinde kullanılmak amacıyla konar-göçer cemaatlerden hangi yöntemlerle, ne şekilde yük hayvanlarının temin edildiği incelenmiştir. Tüm bu süreçte konar-göçerlerin yükümlülüklerini hangi ölçüde yerine getirdiği çalışmanın bir diğer odak noktasını oluşturmuştur.Keywords : Konar-göçerler, Sefer Organizasyonu, IV. Murat, Bağdat, Koyun ve Deve Tedariki