- Sanat Tarihi Yıllığı
- Issue: 31
- Beçin Kalesi Kazısında Ortaya Çıkarılan (2014-2021) Tek Renk Sırlı Seramik Kapların Form Özellikleri...
Beçin Kalesi Kazısında Ortaya Çıkarılan (2014-2021) Tek Renk Sırlı Seramik Kapların Form Özellikleri
Authors : Tuğba DİRİ APAYDIN
Pages : 57-82
Doi:10.26650/sty.2022.1065710
View : 8 | Download : 4
Publication Date : 2022-06-28
Article Type : Research
Abstract :Beçin, Ege bölgesinde Muğla ili, Milas ilçesine bağlı bir yerleşim merkezidir. Geçmişi M.Ö. 2000 yıllarına dayanan Beçin, antik dönemde Karia’lılara; Osmanlı döneminde ise başta Menteşe Beyliği olmak üzere pek çok kültüre ev sahipliği yapmış önemli bir Anadolu kentidir. Beçin Kalesi Kazısında 2014-2021 yılları arasında ele geçen kırmızı hamurlu, tek renk sırlı seramikler ve kapların form özellikleri bu makalenin ana konusudur. Uygulamasının kolay olması ve işlevsel yönünün ağır basması nedeniyle Bizans, Beylikler ve erken Osmanlı sanatında görülen en yaygın tekniklerinden biri olan tek renk sır tekniği, Beçin Kale Kazısında ortaya çıkarılan seramiklerde de sıklıkla karşımıza çıkmaktadır. Bu teknikte yapılmış kâse, tabak, testi ve kandil gibi kaplar kazılarda tüm ya da ağırlıklı olarak kırık parçalar şeklinde ele geçirilmektedir. Tek renk sır uygulanan kaplarda çoğunlukla yeşil sır görülmekle birlikte sarı ve kobalt mavi renkler de tercih edilen diğer renkler arasındadır. Günlük hayatta işlevsel olarak kullanılan bu kapların iç yüzeyleri tamamen, dış kenarları ise kabın ağız kısmından bir parmak kalınlıkta dışa taşacak kadar sırlanmıştır. Tek renk sırlı seramik kaplar çeşitli form gruplarına ayrılmaktadır. Kaynaklarda özellikle kâse ya da çanak adı ile bilinen derin kullanım kapları küresel, yarı küresel, konik gövdeli ya da yarı konik gövdeli gibi sınıflandırmalara ayrılmıştır. Çalışmanın birincil amacı, Anadolu’nun doğu ve batısındaki seramik üretim merkezlerinde ortaya çıkarılan Ortaçağ seramik buluntuları ile Beçin Kalesi seramiklerinin form özellikleri karşılaştırılarak ortak bir tipoloji oluşturulmaya çalışmak ve Ortaçağ Anadolu’sunda Beçin seramiklerinin önemini ortaya koymaktır.Keywords : Beçin Kalesi, Beylikler Dönemi, Tek Renk Sırlı Seramik, Ortaçağ Seramikleri, Seramik Kap Formları