Modern Arap Şiirinde Ayasofya
Authors : Abdelkarim Amin Mohamed Soliman, Senem Ceylan
Pages : 1-14
Doi:10.26650/jos.1161965
View : 7 | Download : 3
Publication Date : 2022-10-28
Article Type : Research
Abstract :Kadim Grekçe’de Kutsal Bilgelik anlamı taşıyan, yakın geçmişte müze olarak kullanılmış ve günümüzde Ayasofya-i Kebir Cami-i Şerifi resmi ismi ile ibadethane statüsü kazandırılmış olan Ayasofya, Hristiyanlık ve İslam dini kültürlerince önemli bir konumdadır. 532- 537 yılları arasında I. Justinianus tarafından bazilika planlı inşa ettirilen bu patrik katedrali, 1453 yılında Fatih Sultan Mehmet Han’ın İstanbul’u fethedip, fethin 3. günü ordusuyla birlikte kıldığı ilk Cuma namazı sonrasında cami statüsü kazanmasına kadarki sürede Ortodoksların ve Papalığın merkezi konumundaydı. II. Mehmet, Ayasofya’da kılınan ilk namazla birlikte camiyi vakfetmiş ve Fatih Külliyesi ile Ayasofya-i Kebir Vakfı’nı kurmuştur. Böylece Ayasofya; Osmanlı devletinin gücünü, Müslümanların batıya karşı zaferini işaret etmesi bakımından simgesel bir anlam ve değer taşımasının yanı sıra, Müslümanların gönüllerinde de kutsal bir sembol haline gelmiştir. Bunun doğal bir sonucu olarak Ayasofya’nın yeniden batılılar tarafından geri kazanılması varılacak bir hedef haline dönüşmüştür. Her iki dinin de kutsalı olmuş olan Ayasofya, konumu ve kültürel bir miras oluşu bakımından da hem Hristiyanlar hem de Müslümanlar için aynı derecede önem taşımaktadır. İstanbul’un fethinden günümüze kadar, önce Osmanlı Devleti ve akabinde Türkiye Cumhuriyeti Devleti, Ayasofya’yı korumak için büyük bir özveri ve çaba göstermişlerdir. İstanbul’un fethiyle camiye, daha sonra 1934 yılında yayımlanan Bakanlar Kurulu Kararnamesi ile müzeye dönüştürülen Ayasofya, 2729 sayılı Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi ile yeniden camiye dönüştürülerek ibadete açılmıştır. Bu çalışmada modern Arap şiirinde Ayasofya imgesi ele alınmış olup, Ayasofya’nın mimari özellikleri, Fatih Sultan Mehmet’in İstanbul’u fethi ve Ayasofya’yı camiye dönüştürmesi, Birinci Dünya Savaşı’nda Ayasofya için yazılan mersiyeler, Ayasofya’nın değişen statüsü irdelenmiştir.Keywords : Ayasofya, Modern Arap Şiiri, Mersiye, Arap Edebiyatı