صيغة فعال ودلالتها الصرفية (دراسة الصرفية)
Authors : Seher Doğanci
Pages : 371-385
Doi:10.26650/jos.1150484
View : 7 | Download : 4
Publication Date : 2022-10-28
Article Type : Research
Abstract :Eski Arap dilcileri tarafından ortaya konan Arap grameri genel kıyas kurallarına dayanmakta olup, özel şartları olan yazısız (sözel) dil metinlerini esas alır. Ve bu metinler için aranan özel şartlar arasında metinlerin fasih olması, ona benzeyen örneklerinin olması, Araplar arasında yaygın olması ve çokça kullanılması yer alır ki Arap dilinin genel gramer kurallarını güçlü bir şekilde yansıtabilsin. Ve bu çalışmada eski Arap dilcilerinin (fi ̒âl), (fa ̒âl), (fu ̒âl) ve (fa ̒âli) vezinleri hakkındaki görüşlerine yer verilmekte olup, kullandıkları bazı kuran ve şiir örnekleriyle, onların nasıl Arapçanın genel gramer kurallarının dışına çıktıkları sarf bilgisi çerçevesinde irdelenmiştir. Örnek olarak Sibeveyh’in diğer Arap dilcileri tarafından kabul gördüğü En iyilik teorisi (Morfoloji teorisi) çerçevesinde ortaya attığı dilsel performans için gerekli olan sarfî bünye hakkındaki görüşleri verilebilir. Arap dilindeki kullanılış biçimlerinin örneklendirilmesinde Kuran ayetleri ve şiir metinlerine yer vermektedir. Ve çalışmada vezinlerin asıl anlamlarından mecazî anlamlara nasıl kaydıkları ve bu kaymanın asıl delalet edilen anlama nasıl uzaklaşıp yakınlaştığı sorularına cevap aranarak, kullanılan vezinlerin şekli ve cevheri olarak taşıdıkları alametler sarf çalışması bünyesinde irdelenmiştir. Bu bağlamda, çalışmada eski Arap dilcilerinden Sîbeveyh, es-Suyûṭî, İbnü’s-Serrâc ve İbn ̒Aḳîl gibi dilcilerin Arapçadaki (fi â̒l), (fa â̒l), (fu â̒l) ve (fa ̒âli) vezniyle ilgili görüşlerine yer verilerek; bu vezinle ilgili ihtilaf ettikleri hususlar olan bina, sarftan memnu olma ve Arapça kullanışı hususundaki görüşleri tespit edilmiştir. Bunlara ek olarak, bu çalışma bilimsel araştırma yöntemlerinden tanımlayıcı analitik yöntem kullanarak Arapçanın vezinlerinden olan (fi ̒âl), (fa ̒âl), (fu ̒âl) ve (fa â̒li) kalıplarının kullanılış şekillerinin tespitini amaçlamakta olup; bu vezinlerinKeywords : Sarf Çalışması, Fa ̒âl, Fu ̒âl, Fi ̒âl, Fa ̒âli