Bir Ortaçağ Haçlı Kalesi: Tibnîn (Toron) 1099-1187
Authors : Elif Ünal
Pages : 123-158
Doi:10.26650/jos.1139572
View : 5 | Download : 2
Publication Date : 2022-10-28
Article Type : Research
Abstract :Haçlı Seferleri, dünya tarihini derinden etkileyen ve iki asırlık bir sürece damgasını vuran Ortaçağ’ın en mühim hadiselerindendir. Papa II. Urbanus’un 27 Kasım 1095 tarihinde Clermont Konsili’nde yaptığı çağrı ile fiilen başlayan bu siyasî amaçlı askerî harekât Doğu’da Lâtin hâkimiyetinin kurulmasına imkân sağlamıştır. Nitekim Birinci Haçlı Seferi sırasında 1098 yılında önce Urfa ile Antakya’da devletler tesis eden Lâtinler, 15 Temmuz 1099’da Kudüs’ü zaptederek bir krallık kurmuş ve Filistin topraklarını işgale başlamışlardır. Bu süreçte Haçlıların eline geçen mevkilerden biri de Celîle bölgesinin kuzeyinde bulunan Tibnîn olmuş ve Haçlılar tarafından buraya Toron isimli bir kale inşa edilmiştir. Akabinde ise Tibnîn, asillerden Onfroi de Toron’a tevdi edilerek Kudüs Haçlı Krallığı’na bağlı bir lordluğa dönüştürülmüştür. Stratejik bakımdan oldukça mühim bir konumda yer alan Tibnîn ve burada inşa edilen kale, bölgedeki Haçlı istilalarında ve Müslümanlara karşı verilen mücadelelerde Franklara askerî, siyasî ve iktisadî bakımdan pek çok avantaj kazandırırken, Tibnîn hâkimleri de Lâtin Doğu tarihinin şekillenmesinde önemli bir rol oynamıştır. Bu çalışmada kaynakların verdiği bilgiler ışığında 1099-1187 yılları arasındaki süreçte Tibnîn ile Toron Kalesi’nin rolü kronolojik bir şekilde ele alınacak ve değerlendirilecektir.Keywords : Tibnîn, Toron, Kale, Haçlı Kalesi, I. Onfroi de Toron, II. Onfroi de Toron