Arap Şiirinde Zaruretten Kaynaklanan Ziyadeler
Authors : Merve ÖZÇETİN
Pages : 147-160
View : 8 | Download : 2
Publication Date : 2021-10-31
Article Type : Research
Abstract :Şiirde görülen zaruret gereği yapılan durumlar hakkında nahivle uğraşan pek çok âlim farklı görüşler beyan etmiştir. Nitekim Sibeveyh ve İbn Mâlik gibi âlimler, şairin bu tür zaruretleri şiirinde kullanmasının kaçınılmaz olduğu görüşünü savunurken; Ebû Hilâl el-Askerî gibi diğer âlimler ise konuyla ilgili zaruret durumları olmadan da şiirler söylenebileceğini öne sürmüşlerdir. Şiir zaruretleri hakkında Zarûratu’şşi ʿr adıyla ilk müstakil eseri kaleme alan kişi Müberred olmuş fakat onun bu eseri günümüze malesef ulaşamamıştır. Daha sonra Kazzâz el-Kayrevânî, Mâ yecûzu li’şşai ʿri fi’z-zarûrati adıyla günümüze ulaşan ilk müstakil eseri kaleme almıştır. Nahiv âlimleri, şairin vezin ve kafiye gereği dil kurallarının dışına çıkmasıyla oluşan şiir zaruretlerini genel olarak ziyade, naks (hazif), takdim-teʾhîr ve bedel olmak üzere dört başlıkta incelemiştir. Araştırmanın konusunu teşkil eden ziyade de söylenilen pek çok şiirde görülen bir zaruret türü olmuştur. Şairler şiirlerinde dil kurallarına aykırı olarak hareke, harf ya da kelime ziyadesi yapmışlardır. Nahiv âlimlerinin pek çoğu şiirin kendine has bir dili olduğunu ve gerekli durumlarda Arap dil geleneğinin sınırlarından çıkmamak ve dil ölçülerini yok saymamak şartıyla nahiv ya da sarf kurallarının dışına çıkılarak şiirlerde bazı ziyadelerin yapılabileceğini kabul etmişlerdir.Keywords : Arap dili ve belâgatı, Ziyade, Zaruret, Şiir, Nahiv kuralları