- Şarkiyat Mecmuası
- Issue: 39
- İran Mitolojisi Üzerine Bir Okuma: Sîmîn Dânişver’in Sevûşûn Adlı Romanı
İran Mitolojisi Üzerine Bir Okuma: Sîmîn Dânişver’in Sevûşûn Adlı Romanı
Authors : Melek GEDİK
Pages : 127-145
View : 8 | Download : 3
Publication Date : 2021-10-31
Article Type : Research
Abstract :Mitoloji, dünya edebiyatında olduğu gibi İran edebiyatında da çoğu yazarın eserini üretirken kaynak olarak başvurduğu veya bizatihi çalıştığı bir alandır. Özellikle İran edebiyatında modern dönemde kaleme alınan romanlarda yer yer mitolojinin izleri görülmektedir. Bu bağlamda, Sîmîn Dânişver’in yazdığı ve mitolojik unsurları da barındıran Sevûşûn adlı tarihî romanın modern İran edebiyatının dikkat çeken eserlerinden olduğu düşünülmektedir. Sevûşûn, yirmi üç bölümden oluşmakta olup, İkinci Dünya Savaşı yıllarında İngilizlerin, Şiraz’ı işgal etmesinin ardından yaşanan siyasal, kültürel ve toplumsal olayları anlatmaktadır. Adından da anlaşılacağı üzere, romanın kurgusunda Firdevsî’nin Şâhnâme’sinde yer alan Siyâvuş efsanesinden esinlenilmiştir. Eserin başkişisi Yusuf varlıklı, halkının çıkarlarını düşünen ve şehrinin yabancıların tahakkümü altına girmesinden son derece rahatsızlık duyan ve bu durumla mücadele eden biridir. Bu yönden değerlendirildiğinde, Şâhnâme’de betimlenen Siyâvuş ile benzerlikler göstermektedir. Ayrıca, Yusuf’un eşi Zeri ve oğlu Husrev de yine Şâhnâme’de yer alan Ferengis ve Keyhusrev gibi mitolojik karakterlerle ortak özelliklere sahip diğer roman kişileridir. Bu çalışmada, Sevûşûn romanında yer alan karakterlerin Şâhnâme’de geçen mitolojik karakterlerle benzer yönleri incelenecek, ilaveten romanda geçen mitolojik unsurların neler olduğu ortaya konulacaktır.Keywords : Mitoloji, İran, Sîmîn Dânişver, Sevûşûn